Trong tổ dân phố chỗ tôi có ông Khương, dáng người gầy nhưng nhanh nhẹn, giọng nói vẫn sang sảng như người còn đi làm. Ông về hưu đã 8 năm, lương hưu mỗi tháng 15 triệu, ở tuổi này, đó là mức khá ổn. Vợ mất cách đây 6 năm, từ ngày ấy ông sống một mình trong căn nhà cũ, lặng lẽ giữa sân gạch ngày càng rêu phong.
Nhìn từ bên ngoài, ai cũng bảo ông Khương mạnh mẽ, tự do, sáng vẫn thấy đạp xe thể dục, chiều uống trà ngắm cây cảnh. Nhưng người già mà, ban ngày đông vui bao nhiêu thì tối xuống lại lặng lẽ bấy nhiêu. Có bữa tôi sang đưa ít cam, thấy ông ngồi một mình trước hiên, TV bật mà mắt lại nhìn xa xăm. Ông cười bảo: “Ở một mình quen rồi, nhưng quen không có nghĩa là vui cháu ạ”.
Rồi vài tháng gần đây, tôi thấy ông trẻ ra rõ rệt. Tóc chải gọn, áo sơ mi phẳng phiu, đi qua cửa nhà tôi còn thấy huýt sáo như hồi xuân. Hỏi ra mới biết, ông quen một bà góa ở phường bên. Hai người nói chuyện hợp, tuổi xế chiều mà tìm được người tâm giao thì quý như vàng. Ông bảo: “Tuổi này cần nhất là có người trò chuyện, chia sẻ, đỡ đần nhau lúc trái gió trở trời”.
Nhưng vừa nhắc đến chuyện muốn tiến xa một chút, con cái ông phản đối dữ lắm. Con gái thì khóc bảo sợ bố khổ, còn cậu con trai cả thì nói thẳng: “Nếu bố muốn cưới người ta thì từ nay đưa cho con giữ 10 triệu tiền lương hưu mỗi tháng. Lỡ sau này bố đau ốm, tụi con còn lo được. Bố để người ta bòn rút hết thì tụi con biết làm sao?”.
Ảnh minh họa
Tôi nghe ông kể câu ấy mà thấy buồn. Một người cha đã đi đến gần cuối cuộc đời, muốn có người bầu bạn mà cũng phải qua đủ loại cửa ải. Ông nói nhẹ như gió: “Tụi nó sợ tôi bị lợi dụng, tôi hiểu. Nhưng có ai hỏi tôi còn sợ gì không? Tôi sợ nhất là những năm còn lại của đời mình lại trôi đi trong lặng im, trống trải, cô đơn”.
Tôi chỉ biết im lặng, mấy chuyện gia đình, người ngoài khó mà nói đúng sai.
Nhưng nhìn ông Khương, tôi nghĩ tới một điều, con cái thường lo cho cha mẹ bằng nỗi sợ, còn cha mẹ lại sống bằng nỗi cô đơn. Càng thương càng cố giữ, mà giữ nhiều quá thì thành xiềng xích. Đời người không dài nữa, ai rồi cũng đi đến cuối, có người đi trong sự đủ đầy của tiếng cười, có người đi trong sự im lặng của những bữa cơm một mình.
Hôm qua, ông Khương ngồi quán trà đá, nói nhỏ với tôi: “Tuổi già như cây đã ít lá. Có thêm người trò chuyện là thêm một chiếc lá xanh. Còn chuyện tiền bạc… thiếu thì mình xoay, chứ thiếu tình thì không ai xoay được”.
Tôi nghe mà cứ day dứt mãi. Con cái sợ ông mất tiền nhưng có ai nghĩ rằng điều ông mất nhiều nhất những năm qua chính là sự ấm áp của một mái nhà? Tôi chẳng biết khuyên bảo ông thế nào chỉ bởi tôi là người ngoài. Khuyên ông cứ tiến tới với người ta thì các con ông trách tôi, mà khuyên ông nghe lời các con thì tôi thấy rõ ràng ông có quyền được làm điều ông muốn, tại sao phải phụ thuộc vào con cái sắp xếp? Thật nan giải, thật khó nghĩ làm sao.
Hoặc