Có một nghịch lý trong cách nuôi dạy con hiện đại: Hầu hết phụ huynh đều hiểu tác hại của việc trẻ dán mắt vào màn hình, nhưng họ vẫn "bật" TV hay đưa điện thoại cho con như một thói quen khó bỏ. Đằng sau sự chấp nhận này là những lý do thực tế – đôi khi xuất phát từ sự bất lực, đôi khi vì những nhu cầu mâu thuẫn trong chính cuộc sống của cha mẹ.
1. "Thời gian yên ổn" – Khi cha mẹ cần nghỉ ngơi
Áp lực công việc, bếp núc, cơm áo gạo tiền khiến nhiều phụ huynh kiệt sức. Một chiếc điện thoại hay chương trình YouTube có thể "giữ chân" trẻ hàng giờ, giúp họ tranh thủ thở, dọn nhà, hoặc đơn giản là ngồi yên 5 phút.
Sự thật phũ phàng: Nhiều cha mẹ thừa nhận: "Tôi biết nó hại, nhưng không có nó, tôi không thể làm gì khác".
2. Thiếu giải pháp thay thế
Không phải gia đình nào cũng có ông bà trông cháu, công viên gần nhà, hay không gian an toàn để trẻ chơi tự do.
Ở thành phố, việc cho trẻ ra ngoài vận động đòi hỏi thời gian và công sức (đưa đón, theo sát), trong khi màn hình là "sân chơi" ngay lập tức, miễn phí.
3. Áp lực "không thể khác biệt"
Khi tất cả bạn cùng lớp của con đều chơi game, xem TikTok, việc cấm đoán có thể khiến trẻ cảm thấy lạc lõng. Nhiều cha mẹ sợ con mình "thua thiệt" về mặt xã hội nên đành nhượng bộ.
Câu nói cửa miệng: "Con nhà người ta cũng xem, có sao đâu!".
4. Sự thiếu hiểu biết về tác hại thực sự
Nhiều người nghĩ đơn giản: "Xem hoạt hình thì có hại gì? Ngày xưa mình cũng xem TV suốt!" mà không biết rằng:
Nội dung kỹ thuật số hiện đại được thiết kế gây nghiện (video ngắn, nhạc lặp, cảnh quay nhanh).
Ánh sáng xanh ảnh hưởng đến giấc ngủ và thị lực.
Giảm tương tác thực tế → Trẻ chậm phát triển ngôn ngữ, kỹ năng xã hội.
5. Chiều con để tránh "cuộc chiến"
Khi trẻ ăn vạ, khóc lóc đòi điện thoại, nhiều cha mẹ đành đầu hàng vì mệt mỏi hoặc không muốn làm con bực bội.
"Cho xem 10 phút thôi" thường biến thành 2 tiếng vì không kiểm soát được thời gian.
Giải pháp nào cho cha mẹ?
1. Thay đổi từ chính mình: Trẻ bắt chước thói quen của người lớn. Nếu bạn cầm điện thoại cả ngày, con sẽ coi đó là điều hiển nhiên.
2. Quy tắc rõ ràng: Ví dụ: "Chỉ xem TV 30 phút/ngày, sau khi làm xong bài tập". Dùng đồng hồ hẹn giờ để minh bạch.
3. Tạo sân chơi offline: Dù bận đến đâu, hãy dành 15 phút chơi cùng con (đọc sách, vẽ tranh, lego).
4. Tìm hiểu nội dung con xem: Đừng để trẻ "tự do" lướt YouTube. Hãy chắc chắn là bạn biết được con mình đang xem gì và tiếp cận với cái gì. Thậm chí, bạn hoàn toàn có thể lựa chọn việc xem các chương trình phù hợp cùng với con.
Thấu hiểu thay vì phán xét
Không có cha mẹ hoàn hảo. Việc cho con tiếp xúc màn hình đôi khi là lựa chọn trong hoàn cảnh bất khả kháng. Quan trọng là nhận ra vấn đề và điều chỉnh dần, thay vì cảm thấy tội lỗi hoặc bỏ mặc.
"Nuôi dạy con là một cuộc đua marathon – đôi khi bạn phải đi bộ, nhưng miễn là không dừng lại."
Hoặc