Trong thời đại mà những hình ảnh hào nhoáng, "phông bạt" thường thống trị mạng xã hội, thì việc một thiên tài toán học Trung Quốc xuất hiện với mái tóc bù xù, bộ quần áo xuề xòa và một túi bánh bao hấp lại có thể thu hút hàng chục triệu người theo dõi là điều khiến cả Internet phải sửng sốt.
Vi Đông Dịch (Vi Thần) , người đàn ông 34 tuổi, không chỉ nổi tiếng vì bộ óc siêu việt mà còn vì lối sống khổ hạnh, gần như tu hành, chỉ tiêu vỏn vẹn khoảng 40 USD mỗi tháng, một con số gây khó tin đối với bất kỳ ai sống tại một thành phố lớn như Bắc Kinh.
Sinh năm 1991, Vi Đông Dịch từ sớm đã bộc lộ khả năng toán học vượt trội. Trong những năm trung học, anh làm cả đất nước Trung Quốc tự hào khi giành liên tiếp hai huy chương vàng với điểm tuyệt đối tại Kỳ thi Olympic Toán quốc tế lần thứ 49 và 50.
Thành tích vang dội này giúp anh được đặc cách vào Đại học Bắc Kinh, ngôi trường danh giá bậc nhất Trung Quốc mà không cần trải qua kỳ thi tuyển sinh gaokao (kỳ thi tuyển sinh đại học của Trung Quốc) vốn nổi tiếng khắc nghiệt.
Sau khi tốt nghiệp, anh tiếp tục ở lại trường làm giảng viên, một vị trí không mấy ai đạt được ở độ tuổi còn trẻ như anh.
Thế nhưng, nếu nhìn bề ngoài của Vi Đông Dịch , người ta sẽ khó lòng đoán được anh là một giảng viên đại học, chứ chưa nói đến chuyện đang làm việc tại trường đại học hàng đầu Trung Quốc.
Năm 2021, một đoạn video ghi lại cảnh Wei xuất hiện với kiểu tóc rối tung, hàm răng không đều và trang phục đơn giản đã nhanh chóng lan truyền trên các nền tảng mạng xã hội Trung Quốc.
Trong tay anh là một chai nước lớn và một túi nilon đựng bánh bao - bữa ăn thường nhật của anh. Khi được phỏng vấn, anh chỉ nói một cách lúng túng, thường kết thúc câu bằng cụm từ: "Tôi không biết phải nói gì khác".
Theo đó, biệt danh "giảng viên xấu xí nhất Đại học Bắc Kinh" cũng xuất hiện từ đó. Nhưng đằng sau vẻ ngoài luộm thuộm ấy là một trí tuệ khiến cả giới học thuật Trung Quốc kính nể. Khi câu chuyện về Vi Đông Dịch được lan truyền, giới truyền thông đã lần theo dấu vết và phát hiện ra nhiều chi tiết còn thú vị hơn.
Người thân của anh tiết lộ rằng dù anh đang hưởng mức lương khá cao (khoảng 85.000 USD mỗi năm tại Đại học Bắc Kinh) nhưng anh vẫn chỉ tiêu chưa đến 300 nhân dân tệ (khoảng 40 USD) mỗi tháng, phần còn lại gần như không động đến.
Anh không quan tâm đến thời trang, công nghệ, du lịch hay bất kỳ thú vui hiện đại nào. Anh sống giản dị đến cực đoan, dành phần lớn thời gian nghiên cứu toán học, nghe radio và tránh xa mạng xã hội hay các mối quan hệ xã hội phức tạp. Những ai từng tiếp xúc với Wei đều nói rằng anh "thuần khiết" như một đứa trẻ, không màng vật chất, không ham danh vọng, chỉ sống và thở cùng những công thức toán học.
Tinh thần ấy thể hiện rõ trong một câu chuyện đặc biệt: Một nhóm tiến sĩ toán học đã nhờ anh giúp đỡ giải một mô hình toán học mà họ bế tắc suốt nhiều tháng. Chỉ sau một thời gian ngắn nghiên cứu, Vi Đông Dịch đã thay đổi một số phương trình trọng yếu và giúp mô hình đạt tỷ lệ thành công 96%.
Khi nhóm nghiên cứu cố gắng trả công cho anh, anh từ chối với lý do "không cần thiết phải trả tiền cho tôi vì một bài toán dễ như vậy". Cuối cùng, anh chỉ chấp nhận cho họ gia hạn thẻ đi lại của mình như một cách đền đáp.
Chính vì những nét độc đáo trong cả trí tuệ lẫn nhân cách mà Vi Đông Dịch được cư dân mạng trìu mến gọi là "Vi Thần" - một biệt danh thể hiện sự ngưỡng mộ tuyệt đối.
Mới đây, anh đã bất ngờ xuất hiện trên mạng xã hội Trung Quốc khi lập tài khoản trên các nền tảng như Douyin và Xiaohongshu. Đoạn video giới thiệu dài vỏn vẹn 4 giây, cho thấy anh gầy gò đến mức đáng lo ngại, một phần răng đã mất, nhưng vẫn giữ nụ cười hiền lành và vẻ lúng túng quen thuộc. Bất ngờ thay, chỉ sau năm ngày, tài khoản của anh đã thu hút hàng triệu lượt theo dõi.
Trước làn sóng hâm mộ quá lớn, gia đình của anh đã phải lên tiếng trấn an dư luận, khẳng định rằng anh không có ý định trở thành một "người có sức ảnh hưởng" trên mạng xã hội. Mục tiêu duy nhất của anh là chia sẻ tình yêu với toán học, truyền cảm hứng cho những ai quan tâm đến lĩnh vực khô khan nhưng đầy vẻ đẹp này.
"Thế giới của anh ấy vô cùng thuần khiết, chỉ toàn là những con số và công thức. Xin đừng làm phiền anh ấy. Hãy để anh ấy yên", một người theo dõi đã viết như vậy dưới phần bình luận.
Câu chuyện về Vi Đông Dịch là minh chứng cho một chân lý giản dị: Thiên tài không nhất thiết phải gắn liền với danh vọng, vẻ ngoài sáng sủa hay sự giàu có. Đôi khi, những bộ óc vĩ đại nhất lại sống trong sự khiêm nhường đến mức khó tin, nhưng tỏa sáng rực rỡ trong thế giới riêng của họ, nơi các con số, hàm số và định lý chính là nguồn sống.
Giữa một xã hội đang ngày càng chạy theo sự hào nhoáng, câu chuyện về "Vi Thần" trở thành một biểu tượng hiếm hoi cho tinh thần cống hiến và sự giản dị thuần khiết. Và chính điều đó, hơn cả những giải thưởng hay danh hiệu, đã khiến anh trở nên phi thường trong mắt hàng triệu người trên khắp Trung Quốc, và có lẽ, cả thế giới.
Hoặc