Mới đây, mạng xã hội xôn xao trước vụ việc xảy ra tại một tiệm bánh ngọt ở Hà Nội. Chủ tiệm đã đăng tải câu chuyện về một người mẹ đưa con nhỏ đến mua bánh. Theo lời kể, khi đứa trẻ nghịch ngợm làm hỏng chiếc bánh bày ở quầy và được phía quán yêu cầu mua lại, người mẹ đã tỏ thái độ khó chịu, đổ lỗi cho phía nhân viên quán bánh.
"Chị khó chịu kêu trẻ con nghịch mà nhân viên không giữ tay lại, rồi chỉ bỏ miếng bánh đấy ra là xong mà, rồi đĩa bánh để đấy thì cháu nó mới nghịch. Chung kết chị trả tiền và ném thẳng đĩa bánh vào thùng rác và đứng dậy đi về", chủ quán bánh kể lại câu chuyện.
Vụ việc ngay sau khi được chia sẻ lên mạng xã hội đã nhận về hàng ngày bình luận tranh cãi. Và điều mà người ta tranh cãi nhất, không phải việc chủ quán bánh có ứng xử khéo léo hay không, hay hành vi vứt bánh có phần thô lỗ của người mẹ.
Điều dân mạng tranh cãi nhất, chính là cha mẹ cần dạy con cư xử như thế nào ở nơi công cộng? Đây vốn là một vấn đề muôn thuở, nhưng cứ mỗi lần xảy ra sự việc tương tự, dư luận lại sôi nổi như mới.
Chiếc bánh bị người mẹ vứt đi
Khi cha mẹ vô tình nuôi dưỡng "văn hóa đổ lỗi"
Vụ việc ở tiệm bánh ngọt khiến nhiều người cảm thấy không xa lạ, bởi trong thực tế, ta bắt gặp rất nhiều tình huống tương tự: trẻ con nghịch phá, gây ồn ào, thậm chí làm hư hỏng đồ đạc nơi công cộng – nhưng thay vì dạy con nhận lỗi, cha mẹ lại tìm cách bao che, thậm chí đổ lỗi cho người khác.
"Đĩa bánh để đấy thì cháu nó mới nghịch", "trẻ con thì biết gì", hay "nhân viên phải có trách nhiệm canh chừng"… là những câu nói thường thấy. Những lời biện minh này thoạt nghe có vẻ để bảo vệ con, nhưng thực chất lại gieo vào con một thông điệp sai lệch: con có thể làm sai, nhưng lỗi là của người khác. Dần dần, trẻ hình thành thói quen né tránh trách nhiệm, không biết nhận lỗi, và nghiêm trọng hơn, coi việc làm sai là bình thường vì đã có bố mẹ đứng ra chống đỡ.
"Văn hóa đổ lỗi" này không chỉ làm xấu hình ảnh gia đình trong mắt người khác, mà còn để lại hệ quả lâu dài trong sự phát triển nhân cách của trẻ. Một đứa trẻ lớn lên trong môi trường luôn được bao che sẽ khó hình thành tính kỷ luật, sự tôn trọng người khác và tinh thần trách nhiệm. Đến một lúc nào đó, khi bước ra đời thật, con sẽ gặp cú sốc: ngoài kia không ai chấp nhận cho con cái quyền "trẻ con thì biết gì" mãi mãi.
Công bằng mà nói, việc trẻ nhỏ hiếu động, nghịch ngợm là điều tự nhiên. Nhưng chính vì tự nhiên nên cha mẹ càng cần định hướng, dạy con hiểu ranh giới giữa "hiếu động" và "phá phách", giữa "vô tình" và "vô trách nhiệm". Cha mẹ không thể phó mặc lỗi lầm của con cho hoàn cảnh, cho người khác, rồi thản nhiên bỏ qua với lý do "còn nhỏ mà".
Sâu xa hơn, mỗi hành vi ứng xử nơi công cộng chính là một "bài học sống" mà cha mẹ trao cho con. Khi con mắc lỗi, cách cha mẹ xử lý mới là thứ đọng lại lâu dài trong ký ức con. Một lời xin lỗi dứt khoát, một hành động sửa sai rõ ràng, sẽ dạy con biết chịu trách nhiệm, biết tôn trọng người khác. Ngược lại, một cái chau mày, một câu đổ lỗi vội vàng, lại gieo vào con niềm tin rằng "mình sai cũng chẳng sao, vì đã có người khác phải chịu thay".
Chính vì vậy, bàn đến câu chuyện ở tiệm bánh, điều đáng nói không phải là vài miếng bánh bị hỏng, mà là cách một người mẹ chọn phản ứng trước lỗi lầm của con. Sự thiếu công bằng và thái độ đổ lỗi đã khiến dư luận phản ứng mạnh mẽ, bởi ai cũng hiểu rằng, nếu cứ tiếp diễn như vậy, xã hội sẽ có thêm những đứa trẻ lớn lên mà không biết tôn trọng quy tắc chung.
Hoặc