Hệ miễn dịch là một mạng lưới phức tạp gồm tế bào, mô, protein và cơ quan, có mặt ở khắp nơi trong cơ thể. Chúng phối hợp để bảo vệ chúng ta khỏi vi khuẩn, virus, nấm hay ký sinh trùng gây bệnh từ môi trường.
Theo các chuyên gia y tế, sức khỏe hệ vi sinh vật đường ruột là yếu tố then chốt quyết định sức mạnh của hệ miễn dịch. Một chế độ ăn giàu chất xơ, dinh dưỡng cân bằng sẽ giúp kiểm soát viêm và tăng cường khả năng phản ứng miễn dịch. Ngược lại, một số thực phẩm nếu tiêu thụ thường xuyên sẽ làm rối loạn hệ vi sinh, gây viêm kéo dài và làm suy yếu hệ miễn dịch. Vì vậy, có 5 loại thực phẩm mê đến đâu bạn cũng nên hạn chế nếu muốn miễn dịch khỏe mạnh:
1. Đồ ngọt
Ảnh minh họa
Đường mang lại cảm giác dễ chịu nhưng tiêu thụ quá nhiều sẽ làm hệ miễn dịch “đuối sức”. Đường cản trở hoạt động của các tế bào bạch cầu, chính là tuyến phòng thủ đầu tiên của cơ thể, đồng thời phá vỡ cân bằng vi khuẩn có lợi trong ruột, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển.
Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị: Nữ giới nên hạn chế dưới 25g đường/ngày (6 thìa cà phê), nam dưới 37,5g (9 thìa). Trẻ em từ -18 tuổi nên giữ mức dưới 24g/ngày.
2. Thịt chế biến
Thịt xông khói, xúc xích, giăm bông… thường chứa chất bảo quản, nhiều muối và chất béo bão hòa. Đây đều là những yếu tố làm tăng phản ứng viêm trong cơ thể. Ăn thường xuyên sẽ làm hệ miễn dịch suy yếu, đường ruột bị tổn thương.
Tiến sĩ dinh dưỡng Alexis Supan (Phòng khám Cleveland, Mỹ) cảnh báo: Các sản phẩm thịt chế biến có thể chứa AGEs - hợp chất thúc đẩy viêm và phá hủy tế bào, làm suy yếu hàng rào bảo vệ cơ thể. Bà khuyến nghị hạn chế thịt chế biến, ưu tiên thịt tươi sạch, hoặc chuyển dần sang các nguồn protein thực vật như đậu, hạt.
Ảnh minh họa
3. Ngũ cốc tinh chế
Các sản phẩm từ bột trắng như bánh ngọt, mì ống, bánh mì trắng... thiếu chất xơ và dưỡng chất cần thiết cho vi khuẩn có lợi trong ruột. Chúng gây tăng nhanh đường huyết, làm suy yếu phản ứng miễn dịch và khiến cơ thể dễ viêm nhiễm.
Các chuyên gia thuộc Trường Y Harvard khuyến nghị nên chuyển sang dùng ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, gạo lứt, lúa mạch, quinoa. Bởi đây là những thực phẩm giúp đường ruột khỏe mạnh và ổn định đường huyết.
4. Thực phẩm chứa caffeine
Dù giúp tỉnh táo, caffeine tiêu thụ quá nhiều (trên 400mg/ngày) hoặc vào buổi tối có thể gây mất ngủ - yếu tố hàng đầu làm suy yếu miễn dịch. Nhiều nghiên cứu, trong đó có nghiên cứu của Trường Y Harvard vào 2021, cho thấy giấc ngủ kém khiến khả năng miễn dịch suy giảm rõ rệt. Ngoài cà phê, một số loại thực phẩm như sôcôla, bạc hà, trà đóng chai, thậm chí mỹ phẩm cũng có thể chứa caffeine.
Tiến sĩ dinh dưỡng Alexis Supan nhắc nên dùng caffeine điều độ, ưu tiên cà phê đen vào buổi sáng. Khi cần tỉnh táo, có thể dùng trà xanh, kombucha hoặc sinh tố từ sữa chua, hạt và trái cây… vừa tốt cho ruột, vừa hỗ trợ miễn dịch.
5. Rượu bia
Tiêu thụ nhiều rượu bia làm rối loạn hàng rào bảo vệ ruột, cho phép vi khuẩn độc hại thâm nhập vào máu, gây viêm và tổn thương hệ miễn dịch. Việc uống rượu kéo dài cũng cản trở cơ thể sản xuất tế bào T và B - các “chiến binh” chống lại tác nhân gây bệnh.
Ảnh minh họa
Nếu cần một đồ uống có vị giống rượu nhưng không gây hại, có thể chọn kombucha - loại nước uống lên men có lợi khuẩn hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch. Còn nếu bắt buộc phải uống, hãy hạn chế hết mức có thể và không uống khi bụng rỗng.
Nguồn và ảnh: MSN, webMD
Hoặc