Theo ông Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính - Ngân hàng (Đại học Nguyễn Trãi) - trong bối cảnh áp lực chi phí vận hành, chuyển đổi số và yêu cầu an ninh ngày càng lớn, việc nhiều ngân hàng khôi phục phí quản lý với tài khoản có số dư thấp là điều dễ hiểu.
Tuy nhiên, việc áp dụng cho mức dư 500.000 đồng/tháng hoặc một ngưỡng cứng khác có thể chưa phải lựa chọn tối ưu. Bởi trong số những khách hàng duy trì số dư thấp hôm nay, không ít người có thể trở thành nhóm khách hàng giá trị cao trong tương lai, ví dụ: sinh viên mới đi làm, nhóm thu nhập đang tăng, người khởi nghiệp hoặc các khách hàng trẻ đang hình thành thói quen tài chính...
"Nếu chính sách thiếu linh hoạt, ngân hàng có thể vô tình đánh mất những “mầm khách hàng” đầy tiềm năng này", ông Huy nêu ý kiến.
Cũng theo ông, một chính sách bền vững cần hài hòa hai mục tiêu: tối ưu chi phí và nuôi dưỡng hệ khách hàng dài hạn. Khi đó, thay vì áp đặt một mức duy nhất, ngân hàng có thể thiết kế hệ giải pháp phân tầng, tinh tế hơn như: Gói miễn phí 100% cho khách hàng mới hoặc khách hàng trẻ trong 6-12 tháng đầu, không yêu cầu số dư tối thiểu, từ đó khuyến khích họ trải nghiệm sâu hơn hệ sinh thái tài chính số.
Gói miễn phí 50% phí có thể duy trì nếu khách hàng đáp ứng một trong các điều kiện: Có từ 2–3 giao dịch/tháng; Liên kết ví điện tử; Thanh toán QR thường xuyên; Duy trì lương chuyển khoản qua bank. Tức là ngân hàng không miễn phí vô điều kiện, mà đổi phí lấy sự gắn kết.
Bên cạnh đó cũng có thể xây dựng gói miễn phí 30% dựa trên sử dụng dịch vụ bán kèm (cross–selling); sử dụng dịch vụ của đối tác ngân hàng như thanh toán hóa đơn, mua vé, tiêu dùng digital. Điều này tạo ra nguồn thu khác bù đắp chi phí, đồng thời mang lại lợi ích thực tiễn cho khách.
Cuối cùng là gói thu phí hoàn toàn cho tài khoản hoàn toàn không hoạt động, đây là giải pháp cần thiết để ngân hàng loại bỏ tài khoản dormant (ngủ quên), tối ưu hạ tầng và tránh rủi ro gian lận.
 |
| Thu phí tài khoản số dư thấp, ngân hàng dễ mất khách tiềm năng trong tương lai. |
"Theo tôi, cần áp dụng với số dư linh hoạt theo phân nhóm khách hàng thay vì yêu cầu đồng loạt 500.000 đồng. Điều này vừa bảo vệ trải nghiệm khách hàng, vừa tạo sự công bằng trong chính sách", ông Huy nói.
Thu phí duy trì là xu hướng tất yếu của ngành ngân hàng hiện đại, nhưng cách triển khai cần tinh tế hơn, dựa trên hành vi, nhu cầu và tiềm năng của từng phân khúc. Nếu ngân hàng biết thiết kế chính sách mang tính đồng hành thay vì áp đặt, họ không chỉ tối ưu chi phí mà còn mở rộng tệp khách hàng tiềm năng - một lợi ích mang tính chiến lược trong dài hạn.
"Khách hàng nên đóng bớt những tài khoản ở các ngân hàng ít giao dịch, tập trung dòng tiền vào 1-2 ngân hàng, đồng thời nghiên cứu kỹ chính sách sản phẩm mỗi ngân hàng trước khi lựa chọn làm ngân hàng chính", ông Huy cũng đưa ra lời khuyên.
Đồng quan điểm, TS Nguyễn Trí Hiếu - chuyên gia tài chính, ngân hàng - phân tích: Việc thu phí đối với tài khoản có số dư bình quân dưới 500.000 đồng/tháng chưa thực sự hợp lý bởi lẽ số lượng những tài khoản vãng lai không có kỳ hạn rất lớn, ngân hàng sẽ dùng những tài khoản này cho vay mà không mất chi phí vốn, từ đó tận dụng số dư kiếm lời.
Ngoài ra, đưa ra số dư bình quân dưới 500.000 đồng/tháng để thu phí là cao, nhiều tài khoản ngân hàng sẽ không đáp ứng được. Theo ông Hiếu, mức dư chỉ nên để dưới 100.000 đồng/tháng.
"Theo thông lệ, các ngân hàng trên thế giới đều yêu cầu khách phải giữ một số tiền tối thiểu trong tài khoản để duy trì, nhưng mức rất thấp. Yêu cầu này cũng là bình thường vì để vận hành hệ thống thanh toán 24/7 với nhiều lớp bảo mật và hạ tầng công nghệ phức tạp, ngân hàng cũng phải tốn chi phí bảo trì, vận hành và đầu tư mới. Vì vậy, việc thu phí để duy trì chất lượng dịch vụ và phát triển hệ thống là điều bình thường và hợp lý", ông Hiếu nhấn mạnh.
Tuy nhiên, nếu chỉ để đảm bảo mức vận hành thì hợp lý, còn các ngân hàng muốn tăng số dư lên để kiếm lợi nhuận thì lại không hợp lý.
Ông Hiếu cũng cho rằng hiện nay số tài khoản có số dư dưới 500.000 đồng/tháng không quá nhiều, đa số là học sinh, sinh viên, người trẻ. Đây là những đối tượng khách hàng rất có thể sẽ giàu lên trong lai. Vì vậy, nếu nâng số dư tài khoản lên, nhiều người sẽ không đáp ứng được và phải từ bỏ, từ đó ngân hàng mất đi một lượng khách hàng trong tương lai.
Đưa ra lời khuyên với khách hàng, ông Hiếu cho rằng để không bị tính phí khi số dư không đủ, người dùng hoặc tiếp tục giữ tài khoản và đáp ứng số dư để không bị thu phí hoặc chọn ngân hàng khác có yêu cầu về số dư thấp hơn.
Bên cạnh đó, chỉ nên duy trì những tài khoản tại các ngân hàng mình thường xuyên giao dịch. Đồng thời, đóng những tài khoản không còn nhu cầu, để tránh phát sinh chi phí không cần thiết.
Ngân hàng đang thu phí quản lý tài khoản thế nào?
Theo biểu phí của các ngân hàng hiện nay, mức phí quản lý tài khoản được ngân hàng quy định theo các mức khác nhau.
 |
| Khách hàng nên đóng tài khoản không dùng. |
Tại BIDV, theo biểu phí từ 10/5, tài khoản thanh toán có số dư bình quân dưới 2 triệu đồng bị thu 5.000 đồng/tháng; từ 2 - dưới 10 triệu đồng thu 3.000 đồng/tháng; từ 10 triệu đồng trở lên được miễn phí.
Tại VPBank, với tài khoản thanh toán thường (Autolink), số dư bình quân dưới 2 triệu đồng sẽ bị thu 10.000 đồng/tháng; duy trì từ 2 triệu đồng trở lên sẽ được miễn phí.
Ngân hàng MB miễn phí quản lý tài khoản nếu khách hàng duy trì số dư tối thiểu 50.000 đồng.
Tại Vietcombank, phí quản lý tài khoản thường là 2.000 đồng/tháng, trong khi phí quản lý tài khoản chung là 10.000 đồng.
Tại TPBank, mức phí được quy định là 8.000 đồng/tháng, trong khi LPBank và Agribank áp dụng mức phí chỉ 5.000 đồng/tháng.
Sacombank áp dụng thu phí 6.000 đồng/tháng cho tài khoản có số dư bình quân tháng trước dưới 500.000 đồng.
Nhìn chung, chính sách thu phí quản lý tài khoản của các ngân hàng đang hướng đến việc khuyến khích khách hàng duy trì số dư đủ lớn trong tài khoản thanh toán, nhằm tận dụng nguồn tiền gửi không kỳ hạn.
Bên cạnh đó, các ngân hàng cũng muốn làm sạch tài khoản bằng cách hạn chế tài khoản “ngủ đông”.
Hoặc