Bộ Xây dựng cho biết vừa ban hành quyết định phê duyệt Đề án khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ đối với tuyến cao tốc Hòa Liên – Túy Loan và nhiều tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025. Đây đều là các dự án do Nhà nước đầu tư, dự kiến hoàn thành trong năm 2025.
Theo kế hoạch, 13 tuyến cao tốc sẽ bắt đầu được thu phí ngay sau khi đưa vào vận hành, với thời gian thu trong 7 năm. Sau giai đoạn này, cơ quan quản lý sẽ tiếp tục nghiên cứu phương án quản lý, khai thác hạ tầng phù hợp. Cục Đường bộ Việt Nam được giao nhiệm vụ tổ chức thu phí, giám sát và bảo đảm minh bạch trong quá trình thực hiện.
Danh sách 13 tuyến cao tốc gồm: Bãi Vọt - Hàm Nghi, Hàm Nghi - Vũng Áng, Vũng Áng - Bùng, Bùng - Vạn Ninh, Vạn Ninh - Cam Lộ, Hoà Liên - Tuý Loan, Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, Hoài Nhơn - Quy Nhơn, Quy Nhơn - Chí Thạnh, Chí Thạnh - Vân Phong, Vân Phong - Nha Trang, Cần Thơ - Hậu Giang và Hậu Giang - Cà Mau.
Cao tốc Hòa Liên - Túy Loan được thông xe vào ngày 19/8.
Trước khi đề án này được phê duyệt, Cục Đường bộ Việt Nam thống kê hiện cả nước có 29 đoạn tuyến cao tốc do Nhà nước quản lý trực tiếp. Trong số này, 5 tuyến đã được phê duyệt đề án khai thác hạ tầng và dự kiến bắt đầu thu phí từ tháng 1/2026.
Căn cứ Nghị định 130/2024, Cục Đường bộ Việt Nam đề xuất áp dụng hai mức phí. Mức 1 là 1.300 đồng/PCU/km, dành cho cao tốc đạt chuẩn 4 làn xe, có làn dừng khẩn cấp liên tục. Mức 2 là 900 đồng/PCU/km, áp dụng cho cao tốc được quyết định đầu tư trước khi Luật Đường bộ có hiệu lực nhưng chưa đáp ứng đủ tiêu chuẩn, đặc biệt về làn dừng khẩn cấp.
Theo ước tính, việc triển khai thu phí 13 tuyến cao tốc này sẽ mang lại cho ngân sách gần 2.500 tỷ đồng mỗi năm, sau khi đã trừ chi phí tổ chức. Nguồn thu này sẽ được sử dụng để tái đầu tư, nâng cấp và duy tu hệ thống hạ tầng đường bộ, giảm áp lực cho ngân sách Nhà nước.
Cục Đường bộ Việt Nam cùng các khu quản lý đường bộ sẽ chịu trách nhiệm quản lý, thu, nộp và quyết toán phí đúng quy định. Đồng thời, cơ quan này cũng sẽ tổ chức kiểm tra hoạt động thu phí, bảo đảm thu đúng, thu đủ và nộp kịp thời vào tài khoản ngân sách Nhà nước.
Việc đưa 13 tuyến cao tốc mới vào thu phí được kỳ vọng sẽ không chỉ tạo thêm nguồn lực tài chính cho hạ tầng giao thông, mà còn góp phần hoàn thiện cơ chế quản lý, khai thác tài sản công theo hướng minh bạch, hiệu quả. Đây cũng là bước đi quan trọng trong tiến trình phát triển hệ thống cao tốc đồng bộ trên cả nước, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và liên kết vùng.
Trước đó, Bộ Xây dựng đã phê duyệt Đề án khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ đối với 5 dự án cao tốc thuộc tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông gồm:
4 dự án Mai Sơn - QL45, QL45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Vĩnh Hảo - Phan Thiết có 4 làn xe, có làn dừng khẩn cấp không liên tục, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu quy định tại Luật Đường bộ nên mức phí thấp nhất là 900 đồng/km.
Cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây đáp ứng đầy đủ quy định về điều kiện triển khai thu phí (4 làn xe, có làn dừng khẩn cấp liên tục) sẽ có mức phí thấp nhất là 1.300 đồng/km.
Hoặc