Thập kỷ của những 'người 1 tỷ USD' ở Việt Nam
Năm 2025 đánh dấu một năm bùng nổ của các tỷ phú Việt Nam, đặc biệt là ông Phạm Nhật Vượng - Chủ tịch Tập đoàn Vingroup (VIC). Theo dữ liệu thời gian thực của Forbes tính đến ngày 13/10, tài sản của ông Vượng đạt mức kỷ lục 18,8 tỷ USD, xếp thứ 126 trên thế giới.
Con số này tăng vọt so với mức khoảng 4 tỷ USD hồi đầu năm, chủ yếu nhờ đà tăng phi mã của nhóm cổ phiếu "họ Vin" sau khi thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp bởi FTSE Russell.
Cụ thể, cổ phiếu VIC của Vingroup sáng 13/10 lần đầu tiên vượt ngưỡng 200.000 đồng/cp, đẩy vốn hóa tập đoàn lên hơn 770.000 tỷ đồng (khoảng 29 tỷ USD). Sự mở rộng của Vingroup vào các lĩnh vực mới như luyện kim với VinMetal, năng lượng với VinEnergo và đường sắt cao tốc VinSpeed, cùng với đà tăng trưởng của VinFast tại các thị trường quốc tế như Ấn Độ và Philippines, đã góp phần quan trọng vào sự bứt phá này.
Không chỉ ông Vượng, các tỷ phú khác cũng ghi nhận tăng trưởng ấn tượng.
Bà Nguyễn Thị Phương Thảo, Chủ tịch Vietjet Air kiêm Phó Chủ tịch HDBank, có tài sản đạt 3,6 tỷ USD tính đến 13/10, xếp thứ 1.127 toàn cầu. Sự phục hồi của ngành hàng không sau đại dịch, kết hợp với tăng trưởng tín dụng ngân hàng đã thúc đẩy tài sản bà Thảo tăng từ mức 3,5 tỷ USD hồi tháng 9.
Ông Trần Đình Long, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát (HPG), sở hữu 2,9 tỷ USD, nhờ giá thép hồi phục và siêu dự án Dung Quất 2 sắp vận hành, đẩy cổ phiếu HPG lên 29.000-30.000 đồng/cp.
Chủ tịch Techcombank (TCB) Hồ Hùng Anh có 2,7 tỷ USD, tăng mạnh nhờ kết quả kinh doanh tích cực và kế hoạch IPO của Techcom Securities.
Ông Nguyễn Đăng Quang, Chủ tịch Masan Group (MSN), duy trì ở mức 1,2 tỷ USD, với lợi nhuận Masan tăng nhờ mảng bán lẻ và tiêu dùng.
Ông Phạm Nhật Vượng giàu kỷ lục tính tới 13/10. Nguồn: Forbes
Bên cạnh danh sách Forbes, nhiều doanh nhân khác đã vượt ngưỡng 1 tỷ USD nếu tính theo giá trị cổ phiếu niêm yết. Ông Đỗ Anh Tuấn, Chủ tịch Tập đoàn Sunshine, có tài sản tính tới ngày 13/10 đạt hơn 49 nghìn tỷ đồng (khoảng 1,9 tỷ USD) nhờ các dự án bất động sản lớn.
Bà Phạm Thu Hương, vợ ông Phạm Nhật Vượng và là Phó Chủ tịch Vingroup, sở hữu gần 33 nghìn tỷ đồng (khoảng 1,3 tỷ USD) từ cổ phiếu VIC, trở thành nữ tỷ phú thứ hai sau bà Thảo.
Các gương mặt tiềm năng khác có thể lọt danh sách Forbes bao gồm ông Vũ Văn Tiền (Geleximco) với đế chế bất động sản và tài chính khổng lồ; bà Nguyễn Thị Nga (BRG) sở hữu loạt sân golf, khách sạn và dự án thành phố thông minh 4 tỷ USD; ông Johnathan Hạnh Nguyễn - "vua hàng hiệu" với IPPG chiếm 70% thị trường phân phối hàng xa xỉ, cùng chuỗi bán lẻ như Long Châu và dịch vụ hàng không Sasco.
Những cái tên này thường kín tiếng nhưng tài sản ước tính hàng tỷ USD, góp phần vào mục tiêu 10 tỷ phú USD của Việt Nam đến năm 2030 theo Nghị quyết số 41-NQ/TW.
Vào danh sách 'vàng' đã khó, giữ còn khó hơn
Lọt vào danh sách tỷ phú USD của Forbes hay Bloomberg là thành tựu lớn, đòi hỏi không chỉ tài năng kinh doanh mà còn sự minh bạch và tăng trưởng bền vững. Tại Việt Nam, doanh nhân đầu tiên lọt danh sách này là ông Phạm Nhật Vượng năm 2013 với 1,5 tỷ USD. Tuy nhiên, việc duy trì vị trí này còn gian nan hơn, như lời ông Vượng từng chia sẻ: kinh doanh là cuộc chiến không ngừng nghỉ.
Nhiều tỷ phú Việt đã "vào - ra" danh sách do biến động thị trường. Ông Nguyễn Đăng Quang từng rớt khỏi Forbes hồi đầu năm 2025 khi tài sản dưới 1 tỷ USD, nhưng nhanh chóng trở lại nhờ lợi nhuận Masan tăng vọt từ mảng bán lẻ WinCommerce.
Bà Nguyễn Thị Phương Thảo cũng từng tụt hạng trong đại dịch 2020-2021 khi hàng không lao đao, nhưng phục hồi mạnh mẽ nhờ du lịch bùng nổ.
Các trường hợp ra khỏi danh sách càng minh chứng cho sự khắc nghiệt. Ông Trần Bá Dương (Thaco) từng có 1,5 tỷ USD năm 2023 nhưng rớt khỏi Forbes từ tháng 3/2025 do lợi nhuận Thaco suy giảm, đầu tư đa ngành từ ô tô đến nông nghiệp gặp khó. Ông Bùi Thành Nhơn (Novaland) lọt danh sách năm 2022 với 2,9 tỷ USD nhưng nhanh chóng ra khỏi khi cổ phiếu NVL lao dốc 90% do khủng hoảng bất động sản, nợ nần chồng chất.
Những ví dụ này cho thấy kinh doanh tại Việt Nam chưa bao giờ dễ dàng, đặc biệt khi hầu hết tỷ phú đi lên từ bất động sản (như ông Vượng, ông Tuấn) và tài chính - ngân hàng (bà Thảo, ông Hùng Anh), lĩnh vực dễ chịu tác động từ chính sách, lãi suất và chu kỳ kinh tế.
Ít doanh nhân giàu từ công nghệ sáng tạo - lĩnh vực tạo ra sự bứt phá khổng lồ như Elon Musk (Tesla, 500 tỷ USD) hay Jensen Huang (Nvidia, tăng 6.000 lần kể từ IPO).
So với thế giới, Việt Nam có ít tỷ phú công nghệ hơn các quốc gia như Thái Lan hay Singapore, mỗi nước có hàng chục tỷ phú USD, nơi công nghệ và dịch vụ chiếm ưu thế. Tuy nhiên, triển vọng tích cực khi kinh tế Việt Nam dự báo tăng trưởng 6-7% hàng năm, FDI đổ mạnh vào công nghệ và bán dẫn. Các doanh nhân như ông Trương Gia Bình (FPT) với AI Factory hợp tác Nvidia, hay ông Đào Hữu Huyền (Hóa chất Đức Giang) có thể lọt danh sách nếu duy trì đà tăng.
Với định hướng hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân và công nghệ, Việt Nam có thể chứng kiến thêm nhiều tỷ phú USD trong thập kỷ tới. Nhưng lịch sử đã cho thấy, sự giàu có không phải đích đến, mà là hành trình của bản lĩnh và kiên trì.
Hoặc