Các nhà khoa học Ấn Độ mới đây đã công bố một phát hiện đầy bất ngờ về một loài ếch chưa từng được biết đến trước đây, sinh sống sâu trong dãy núi Tây Ghats ở phía Tây Nam đất nước này.
Không chỉ sở hữu ngoại hình kỳ lạ khiến người ta liên tưởng đến một chú lợn con, loài ếch này còn mang những đặc điểm sinh học đặc biệt, góp phần củng cố thêm bằng chứng cho lý thuyết trôi dạt lục địa – một giả thuyết nền tảng trong khoa học địa chất hiện đại.
Theo tờ The Hindu , loài ếch tím Bhupathy không chỉ là một khám phá sinh học đơn thuần, mà còn là bằng chứng sinh học củng cố cho lý thuyết trôi dạt lục địa.
Loài ếch mới được đặt tên là Bhupathy’s purple frog hay “ếch tím Bhupathy” – để tưởng nhớ nhà nghiên cứu bò sát nổi tiếng tiến sĩ Subramaniam Bhupathy, người không may qua đời vào năm 2014 trong một chuyến khảo sát tại chính khu vực Ghats nơi loài ếch được tìm thấy.
Việc đặt tên loài theo tên ông không chỉ là sự tri ân sâu sắc mà còn thể hiện tinh thần tiếp nối các giá trị khoa học của những người đi trước.
Trái ngược với cái tên gợi lên màu sắc rực rỡ, loài ếch tím Bhupathy không mang màu tím đặc trưng như loài ếch tím Ấn Độ đã biết trước đó, mà có màu nâu sẫm, một màu sắc giúp chúng dễ dàng ngụy trang trong môi trường sống dưới lòng đất.
Ngoại hình của chúng được đánh giá là “vô cùng kỳ dị”, với thân hình mập mạp, đầu nhỏ, và dáng vẻ khá kỳ dị. Tuy nhiên, ẩn sau vẻ ngoài không bắt mắt đó lại là cả một thế giới sinh học độc đáo chưa từng được mô tả.
Theo quan sát của các nhà nghiên cứu, khi mùa mưa đến, những con ếch đực bắt đầu phát ra tiếng kêu giao phối đặc trưng từ dưới lớp cát tại các dòng suối trên núi.
Theo các nhà khoa học, loài ếch này gần như dành toàn bộ cuộc đời của mình trong lòng đất, hiếm khi xuất hiện trên bề mặt. Ngay cả việc kiếm ăn cũng diễn ra bên dưới lớp đất ẩm, chúng sử dụng chiếc lưỡi đặc biệt có cấu trúc như một chiếc sáo để hút côn trùng và các sinh vật nhỏ khác làm thức ăn.
Cấu trúc sinh học này cho thấy sự tiến hóa thích nghi đáng kinh ngạc, mở ra hướng nghiên cứu mới về lối sống bán ẩn cư trong họ nhà ếch.
Một đặc điểm giúp phân biệt ếch tím Bhupathy với loài ếch tím đã được biết đến là âm thanh kêu của chúng. Nếu loài cũ phát ra tiếng kêu ba xung, thì Bhupathy lại có tiếng kêu bốn xung, một dấu hiệu khác biệt quan trọng trong nhận diện loài.
Điều này đặc biệt có ý nghĩa khi mùa giao phối đến, vào đúng thời điểm mùa mưa trút nước xuống những dãy núi Ghats. Khi đó, những con ếch đực sẽ phát tiếng gọi bạn tình từ dưới lớp cát ẩm ở các con suối trên núi.
Nếu thành công, chúng sẽ giao phối và đẻ trứng ngay trong suối, trứng sẽ nở thành nòng nọc chỉ sau một đến hai ngày – một chu kỳ sinh học nhanh chóng và hiệu quả.
Về ngoại hình, ếch tím Bhupathy không sở hữu vẻ ngoài dễ thương thường thấy ở nhiều loài ếch. Thân hình tròn, lùn, mũi ngắn và da sẫm màu khiến nó bị so sánh với... một chú lợn nhỏ.
Một trong những điểm nhấn khoa học quan trọng của phát hiện này là sự liên hệ giữa loài ếch tím Bhupathy với loài ếch tím đang sinh sống ở quần đảo Seychelles, nằm gần bờ biển Đông Phi.
Dù khoảng cách địa lý giữa hai khu vực này hiện nay là hàng nghìn km, song các phân tích DNA cho thấy hai loài này có họ hàng gần gũi.
Điều đó dẫn đến một giả thuyết đầy thuyết phục: rằng tổ tiên của chúng từng sinh sống trên một lục địa cổ đại mang tên Gondwana – khối đất từng bao gồm Ấn Độ, châu Phi và các đảo Ấn Độ Dương, trước khi các lục địa trôi dạt về vị trí như ngày nay.
Nhà nghiên cứu Jodi Rowley của National Geographic nhận định: “Cả hai loài ếch tím đều đã tiến hóa một cách độc lập trong hàng chục triệu năm, không chịu ảnh hưởng từ các loài ếch khác hiện diện ở cùng khu vực. Họ hàng gần nhất của chúng lại không phải ở Ấn Độ mà là ở Seychelles, gần châu Phi hơn”.
Đồng quan điểm, nhà khoa học Ramesh K. Aggarwal – đồng tác giả công trình nghiên cứu – cho biết nhóm của ông đã tiến hành mã hóa DNA và xác nhận rằng về mặt di truyền, ếch tím Bhupathy rất khác với loài ếch tím trước đây, cho thấy đây hoàn toàn là một loài mới.
“Kết quả phân tích gen đã cho thấy sự tách biệt rõ ràng – một khác biệt không thể bỏ qua về mặt sinh học”, ông nói.
Dù trông có vẻ lạ lẫm – thậm chí dễ khiến người ta bật cười khi so sánh với hình dáng một chú lợn, nhưng những con ếch tím Bhupathy lại là minh chứng sống động cho sự đa dạng chưa khám phá hết của giới động vật.
Mỗi năm, có hơn 100 loài ếch mới được mô tả trong các ấn phẩm khoa học trên toàn thế giới, và con số này có thể chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.
Việc phát hiện loài ếch này không chỉ mang giá trị về mặt sinh học, mà còn mở ra những hiểu biết sâu sắc về quá trình tiến hóa, phân bố sinh vật và sự vận động của các lục địa qua hàng triệu năm.
Ở thời điểm mà biến đổi khí hậu và hoạt động con người đang đe dọa đa dạng sinh học toàn cầu, những phát hiện như ếch tím Bhupathy không chỉ mang đến niềm vui cho giới khoa học, mà còn nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc bảo tồn các hệ sinh thái nguyên sơ, nơi mà sự sống, dù là nhỏ bé và kỳ lạ, vẫn âm thầm phát triển qua hàng triệu năm tiến hóa.
Hoặc