Các nhà khoa học vừa công bố phát hiện bất ngờ: rắn mamba đen — loài rắn được coi là nguy hiểm nhất thế giới — có thể đóng vai trò cảnh báo ô nhiễm giống như chim hoàng yến mà thợ mỏ từng sử dụng.
Theo bài viết của Đại học the Witwatersrand ở Johannesburg, Nam Phi, nghiên cứu mới chỉ ra rằng vảy mamba đen chứa nhiều thông tin về mức độ ô nhiễm trong khu vực.
Nghiên cứu trên những con rắn được bắt ở Durban cho thấy nếu các loài gặm nhấm và chim mà mamba đen bắt ăn đã tiếp xúc với kim loại nặng độc hại, các chất này sẽ tích tụ trên vảy của rắn.
Giáo sư Graham Alexander, chuyên gia bò sát tại Wits, giải thích: “Nếu mô cơ thể của các cá thể chứa hàm lượng kim loại nặng cao, đó là dấu hiệu rõ ràng cho thấy môi trường địa phương đang bị đe dọa.”
Nhiệt độ toàn cầu tăng đang buộc một số loài rắn độc phải rời khỏi phạm vi sinh sống truyền thống. Ở Durban, rác thải vứt bừa bãi thu hút gặm nhấm, từ đó kéo mamba đen vào khu vực có người dân sinh sống.
Mặc dù mang tên mamba đen, loài rắn này có màu nâu hoặc xám; thuật ngữ "đen" chỉ phần miệng bên trong có màu xanh-đen mà chúng mở ra khi bị đe dọa.
Nếu bị nhìn thẳng vào khoang miệng màu xanh-đen đó, tốt nhất là nên tránh xa vì nọc độc của mamba đen có thể giết người trong vòng 20 phút. Ngoài ra, mamba đen còn là một trong những loài rắn nhanh nhất thế giới, đạt tốc độ tối đa khoảng 20,1 km/giờ, theo National Geographic.
Tuy nhiên, mamba đen thường bị hiểu lầm. Nếu được để yên, chúng giữ vai trò sinh thái quan trọng như một tác nhân kiểm soát sâu bệnh rất hiệu quả.
Chúng có xu hướng an cư lâu dài ở cùng các ổ ẩn, sống cả đời tại những vị trí đó, điều này khiến chúng trở thành thước đo tốt cho sức khỏe hệ sinh thái và là hướng dẫn cho những hành động bảo vệ phù hợp ở địa phương.
Một trong các đồng tác giả nghiên cứu, Giáo sư Mark Humphries, cho biết: “Cách làm này an toàn cho rắn và có thể được áp dụng tại các thành phố khắp châu Phi, nơi rắn vốn đã được di dời khỏi nhà dân và cơ sở kinh doanh.”
Nghiên cứu kêu gọi nâng cao nhận thức nhằm thay đổi cách nhìn của cộng đồng về mamba đen, từ nỗi sợ sang sự trân trọng vai trò sinh thái của loài này.
Hoặc