Nhà ở xã hội được chốt cơ chế, chính sách đặc thù

Các dự án xây dựng nhà ở xã hội có thể được rút ngắn thời gian làm thủ tục tới 465 ngày. Ảnh: Duy Hiệu.

Chiều 29/5, Quốc hội đã tiến hành biểu quyết thông qua Nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội. Với 463 đại biểu tham gia (96,86%), đã có 461 đại biểu tán thành, chiếm 96,44%, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết.

Lập Quỹ nhà ở quốc gia

Trước đó, thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh đã trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết.

Theo đó, Chính phủ đã tiếp thu và chỉnh lý quy định về Quỹ nhà ở quốc gia theo hướng: Quỹ nhà ở quốc gia là quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận. Quỹ này gồm: Quỹ nhà ở Trung ương do Chính phủ thành lập, Quỹ nhà ở địa phương do UBND cấp tỉnh thành lập.

Quỹ nhà ở quốc gia tập trung hình thành quỹ nhà ở để cho thuê với mục tiêu tiết kiệm nguồn lực về đất đai, nhiều người được sử dụng luân phiên, bảo đảm giải quyết nhu cầu về nhà ở ổn định, lâu dài cho những đối tượng không có khả năng mua nhà ở xã hội (hiện nay phần lớn quỹ nhà ở cho thuê của các doanh nghiệp trong các dự án đều bán sau một thời gian nhất định nên không có tính ổn định).

Các nội dung về nhiệm vụ chi, quy mô… của Quỹ sẽ được làm rõ tại Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết Nghị quyết, bảo đảm nhiệm vụ chi phù hợp với mục tiêu thành lập, hoạt động của Quỹ.

Quốc hội chính thức thông qua Nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội. Ảnh: Quang Thắng.

Về chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội, để thể chế hóa Kết luận số 127 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Kết luận số 137 của Bộ Chính trị, Chính phủ đã đề xuất bổ sung quy định điều kiện để được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội đối với các đối tượng chịu tác động bởi việc tổ chức, sắp xếp lại đơn vị hành chính; đồng thời giao địa phương chủ động xem xét, đánh giá theo thời gian di chuyển, điều kiện hạ tầng giao thông, vùng miền... để xác định đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội.

Nghị quyết cũng mở rộng đối tượng được thuê nhà ở xã hội gồm doanh nghiệp, cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội. Mục đích để bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ở.

Tiết kiệm hơn 1 năm làm thủ tục cho mỗi dự án

Với mục tiêu tạo cơ chế ưu đãi hơn để thu hút các doanh nghiệp tham gia xây dựng nhà ở xã hội, dự thảo Nghị quyết đã cắt giảm, cải cách thủ tục hành chính, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm, gắn với tăng cường giám sát theo chỉ đạo tại Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị.

Trong đó, không thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư mà thực hiện giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu. Từ đó, cắt giảm được khoảng 200 ngày, tương ứng khoảng 70% thời gian thực hiện so với quy định hiện hành.

Không yêu cầu lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, giúp cắt giảm được 65 ngày so với quy định hiện hành (bằng 100%).

Bỏ thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng tại cơ quan chuyên môn về xây dựng, theo đó cắt giảm được 15-35 ngày (100%).

Không yêu cầu đấu thầu rộng rãi với các gói thầu xây dựng mà được áp dụng quy trình chỉ định thầu rút gọn, theo đó cắt giảm được 45-105 ngày (75-90%).

Miễn giấy phép xây dựng đối với trường hợp áp dụng thiết kế mẫu, thiết kế điển hình, giảm được 20-30 ngày (100%).

Không yêu cầu thẩm định giá bán, thuê mua nhà ở xã hội tại cơ quan chuyên môn cấp tỉnh mà do chủ đầu tư phê duyệt, sau khi hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng, chủ đầu tư có trách nhiệm kiểm toán, quyết toán và gửi hồ sơ đến cơ quan chuyên môn cấp tỉnh để kiểm tra. Quy định này cắt giảm được ít nhất 30 ngày so với quy định hiện hành (100%).

Đồng thời, Nghị quyết đã bổ sung trách nhiệm của Chính phủ trong việc phòng ngừa sơ hở, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, trục lợi chính sách; có giải pháp kiểm soát, kiểm tra, kiểm định chất lượng nhà ở xã hội.

Nghị quyết có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/6/2025, trừ các nội dung giao Chính phủ quy định chi tiết thì có hiệu lực kể từ ngày 1/7/2025.