Một nghiên cứu tại Ấn Độ đã mang lại thêm bằng chứng thuyết phục rằng thể chất và trí tuệ có mối liên hệ chặt chẽ hơn nhiều so với những gì chúng ta từng nghĩ. Theo kết quả khảo sát trên hơn 1.000 học sinh trong độ tuổi đi học, những trẻ tham gia hoạt động thể chất từ 5 giờ trở lên mỗi tuần thường có điểm số IQ cao hơn đáng kể so với những bạn ít vận động hơn.
Kết quả này không chỉ củng cố vai trò quan trọng của giáo dục thể chất trong trường học, mà còn mở ra hướng tiếp cận mới trong việc nuôi dưỡng trí thông minh và khả năng học tập của trẻ.
Chi tiết nghiên cứu
Nghiên cứu được tiến hành tại nhiều trường học ở Ấn Độ, nơi các nhà khoa học thu thập dữ liệu về thói quen vận động, thành tích học tập, và kết quả kiểm tra IQ của học sinh. Trẻ em được chia thành các nhóm dựa trên thời lượng vận động hàng tuần, từ dưới 2 giờ đến trên 5 giờ.
Kết quả cho thấy nhóm vận động nhiều nhất – trên 5 giờ/tuần – đạt điểm IQ trung bình cao hơn hẳn so với nhóm ít vận động. Sự khác biệt này vẫn tồn tại ngay cả khi các nhà nghiên cứu đã kiểm soát các yếu tố khác như chế độ dinh dưỡng, điều kiện gia đình và giới tính.
Điều đáng chú ý, nghiên cứu còn chỉ ra rằng sự khác biệt không chỉ dừng lại ở con số IQ. Trẻ vận động nhiều cũng thể hiện khả năng tập trung tốt hơn, trí nhớ ngắn hạn hiệu quả hơn, và kỹ năng giải quyết vấn đề linh hoạt hơn.
Ảnh minh họa
Tại sao vận động lại giúp tăng IQ?
Các chuyên gia lý giải mối liên hệ này bằng nhiều cơ chế sinh học và tâm lý. Khi trẻ vận động, đặc biệt là các bài tập aerobic như chạy, nhảy dây hay chơi thể thao đồng đội, lưu lượng máu đến não tăng lên, mang theo nhiều oxy và chất dinh dưỡng hơn. Điều này kích thích sự phát triển của các kết nối thần kinh trong vùng hippocampus – khu vực liên quan đến trí nhớ và học tập.
Ngoài ra, hoạt động thể chất còn giúp giải phóng endorphin và dopamine – những chất dẫn truyền thần kinh gắn liền với cảm giác hạnh phúc và động lực. Nhờ đó, trẻ trở nên hứng thú hơn với việc học, ít căng thẳng hơn, và có xu hướng duy trì sự tập trung lâu hơn.
Nghiên cứu trước đây ở Mỹ và châu Âu cũng từng khẳng định rằng học sinh thường xuyên tham gia thể thao có thành tích học tập cao hơn. Tuy nhiên, kết quả tại Ấn Độ đặc biệt quan trọng bởi nó diễn ra trong bối cảnh một quốc gia đang phát triển, nơi áp lực thi cử thường khiến thể dục bị xem nhẹ so với các môn học lý thuyết.
Ý nghĩa đối với giáo dục và gia đình
Kết quả nghiên cứu này mang lại nhiều thông điệp quan trọng cho cả nhà trường lẫn phụ huynh. Trước hết, nó nhấn mạnh rằng giáo dục thể chất không chỉ là “phần phụ” mà là yếu tố cốt lõi của sự phát triển toàn diện. Việc dành thêm thời lượng cho thể thao trong chương trình học sẽ không làm giảm thành tích học tập, mà ngược lại còn giúp trẻ thông minh và sáng tạo hơn.
Với phụ huynh, nghiên cứu cũng là lời nhắc nhở rằng khuyến khích con tham gia vận động ngoài trời, thay vì chỉ chú trọng học thêm hoặc dành thời gian trước màn hình, có thể là khoản đầu tư dài hạn cho tương lai trí tuệ của trẻ. Chỉ cần 45–60 phút vận động mỗi ngày, trẻ đã có thể hưởng lợi không nhỏ về mặt nhận thức và tinh thần.
Hướng đi cho tương lai
Các chuyên gia cho rằng, những phát hiện này cần được nhân rộng bằng các nghiên cứu quy mô lớn hơn và kéo dài nhiều năm, nhằm kiểm chứng mức độ bền vững của tác động. Liệu IQ cao hơn do vận động sẽ duy trì lâu dài, hay chỉ xuất hiện tạm thời trong giai đoạn trẻ còn đi học? Câu hỏi này vẫn cần được làm rõ.
Tuy vậy, kết quả hiện tại đã đủ sức thuyết phục để kêu gọi các trường học và gia đình đặt vận động thể chất ngang hàng với học tập lý thuyết. Trong bối cảnh tỷ lệ trẻ em ít vận động, béo phì và căng thẳng tâm lý ngày càng tăng, thì thể thao và vận động không chỉ giúp trẻ khỏe mạnh hơn mà còn thông minh hơn.
Hoặc