Trú trên mái ngói trong đêm lạnh cắt da
Trao đổi với Người Đưa Tin, gần một tuần sau lũ dữ, bà Bùi Thị Trường (SN 1962), cho hay, trận mưa kéo dài suốt buổi chiều ngày 19/11 khiến không khí trong thôn Phú Hữu nặng nề, nhưng người dân vẫn không lường trước được tốc độ nước dâng. Đến tối, nước bắt đầu tràn mạnh vào nhà, cuốn theo từng lớp bùn đục ngầu.
Nét mặt hốc hác của bà Trường sau nhiều sợ hãi, mất mát do lũ.
Bà cùng đứa cháu nhỏ chỉ kịp kê đồ đạc lên cao, nhưng nước lên quá nhanh khiến mọi sự chuẩn bị trở nên vô nghĩa.
Khi dòng nước đã vượt qua tới gác nhỏ, bà buộc phải tìm đường thoát thân. Bà đập 1 phần mái ngói, bồng cháu leo lên lên nóc nhà. Hai bà cháu ngồi ôm nhau suốt đêm trong cái lạnh cắt da.
Nước lũ đánh vào mái liên tục, gió thổi buốt khiến đứa cháu run rẩy vì sợ hãi và mất nhiệt. Bà chỉ còn biết che chắn cho cháu, cố giữ hơi ấm ít ỏi giữa trời nước mênh mông.
Suốt đêm, không có chăn, áo ấm hay thức ăn. Nước quá xiết khiến lực lượng cứu hộ không thể tiếp cận. Hai bà cháu chỉ chờ trời sáng để hy vọng có người đến giúp. Mãi đến gần trưa hôm sau, khi nước rút bớt, họ mới được đưa xuống khỏi mái nhà.
Bà Trường phải đập một phần mái ngói, bồng cháu leo lên lên nóc nhà. Hai bà cháu ngồi ôm nhau suốt đêm trong cái lạnh cắt da.
Căn nhà sau lũ trở thành đống hỗn độn. Lúa thóc bị nước cuốn sạch, đồ đạc ẩm mốc hoặc hư hỏng. Trong nhà chỉ còn vài nắm gạo vón cục không thể sử dụng. Những ngày tiếp theo, do không có nước sạch hay bếp nấu, bà và cháu phải ăn mì tôm sống để cầm hơi.
Mất mát không dừng ở đó. Chồng bà, ông Lê Hùng Trí (SN 1961), hàng ngày vẫn ở lán trại ngoài vườn ở xã Hòa Xuân, không kịp chạy lũ và đã không qua khỏi. Bàn thờ mới lập trong căn nhà ẩm mùi bùn đất vẫn còn nguyên mùi khói hương.
Hai ngày bám mái nhà, tài sản chìm trong bùn lũ
Nhiều gia đình trong thôn rơi vào tình cảnh tương tự. Nhà chị Phạm Thị Lợ (SN 1978) có bốn người, tất cả đều mắc kẹt trong dòng nước dâng cao. Dù đã chất đồ đạc lên cao, chỉ sau vài giờ, nước gần chạm mái. Cả gia đình buộc phải đập một phần mái ngói, leo lên nóc nhà, cố treo những vật dụng quan trọng lên đỉnh ngói để giữ lại chút tài sản.
Những gì còn sót lại trong căn nhà của chị Lợ.
Sau hai ngày trú trên mái nhà, khi nước rút, căn nhà để lộ dưới lớp bùn đặc quánh. Bao lúa đã nảy mầm, đồ đạc ngấm nước. Chiếc nồi cơm điện treo trên nóc vẫn còn nguyên, trở thành dấu tích cho khoảnh khắc cả nhà cố gắng giữ lại những vật dụng cần thiết nhất. Trước cảnh tan hoang, chị gần như không biết bắt đầu lại từ đâu.
Ở gần đó, mẹ chồng chị, bà Nguyễn Thị Nhật (SN 1946), sống một mình, không may thiệt mạng do nước lên quá nhanh. Dù tang lễ đã hoàn tất, nỗi đau vẫn còn hiện diện trong từng câu chuyện của gia đình.
54 tuổi, nhưng đây là lần đầu ông Triệu Anh thấy nước lũ dâng cao và nhanh như thế.
Ông Triệu Anh (SN 1971), sống trong căn nhà cấp 4, cũng phải liên tục dồn người trong nhà lên cao theo mực nước. Khi nước chạm sát trần, hai vợ chồng cùng đứa cháu phải đập một phần mái để thoát lên mái ngói. Họ ở đó suốt hai ngày.
Tài sản trong nhà bị ngập hoàn toàn. Sáu con bò, nguồn thu nhập chính của gia đình, đều chết.
Ông chia sẻ: "Sống từng này năm chưa từng thấy nước lớn như thế. Nghe xả lũ, nghe nước lên, nhưng không nghĩ nó lại nhanh và cao vậy. May là còn mạng thì còn làm lại được".
Tương tự, gia đình ông Lờ Thái Dương (SN 1975) phải đập ngói để trèo lên đỉnh nhà. Sau lũ, tivi, máy móc và toàn bộ lượng lúa tích trữ đều hư hỏng. Đàn vịt hơn 50 con cùng đàn gà hơn chục con chuẩn bị bán dịp Tết cũng bị cuốn trôi. "Nhìn mà không cầm được nước mắt", ông nói.
Ông Lờ vác bao gạo được mạnh thường quân hỗ trợ sau cơn lũ lớn vừa qua.
Những ngày sau lũ, cả thôn sống nhờ vào lương thực, nước uống, quần áo từ các đoàn thiện nguyện và sự hỗ trợ của chính quyền địa phương. Nhiều gia đình mất phương tiện sản xuất, không còn nguồn thu nhập và đang đối mặt với hành trình hồi phục đầy gian nan.
Nhiều gia đình gần như phải bắt đầu lại từ con số không, trong khi tương lai vẫn còn mù mịt. Nhưng giữa những đổ nát, người dân Phú Hữu vẫn động viên nhau bám trụ, mong tìm được chút bình yên để dựng lại cuộc sống sau cơn nước dữ.
Chị Nguyễn Thị Kim Lài (SN 1994), Trưởng Hội Phụ nữ thôn Phú Hữu, cho biết, trận lũ lần này được xem là nặng nề nhất trong nhiều năm qua. Phần lớn nhà dân là nhà cấp 4, khi nước dâng gần mái, toàn bộ thôn gần như bị cô lập hoàn toàn.
Những ngày sau lũ, chính quyền và lực lượng địa phương liên tục hỗ trợ nước sạch, gạo, nhu yếu phẩm và rà soát thiệt hại. Tuy nhiên, theo chị, khó khăn lớn nhất không chỉ là thiếu ăn thiếu mặc, mà còn là việc người dân mất phương tiện sinh kế, từ gia súc, gia cầm đến máy móc sản xuất.
Chị Lài cho rằng, khó khăn lớn nhất của người dân sau cơn lũ vừa qua là gười dân mất phương tiện sinh kế, từ gia súc, gia cầm đến máy móc sản xuất.
Tối 25/11, trao đổi với Người Đưa Tin, Chủ tịch UBND xã Hòa Thịnh Lê Chí Hoại cho biết địa phương ghi nhận 25 người chết, tổng thiệt hại hơn 563 tỷ đồng. Toàn xã có 4.820 trong số 8.255 nhà bị ngập hoàn toàn, ước tính hư hỏng tài sản khoảng 482 tỷ đồng; 24 nhà sập đổ với thiệt hại hơn 7 tỷ đồng.
Lũ cũng cuốn trôi hoặc làm ngập khoảng 3.000 tấn lương thực, làm chết 65 con bò, cùng nhiều tuyến đường, kênh mương và trụ sở hành chính bị hư hại.
Trong đó, Phú Hữu là một trong những thôn thiệt hại nặng nề.
Theo ông Hoại, xã đã đề nghị hỗ trợ khẩn cấp nhu yếu phẩm, nước sạch, vật dụng sinh hoạt và thuốc khử khuẩn để ổn định đời sống người dân. Công tác khắc phục đang được triển khai khẩn trương, cơ bản đáp ứng nhu cầu trước mắt.
Hoặc