Hơn một thập kỷ bền bỉ “mang” cả phòng mổ lên núi, mở ra hành trình giúp hàng triệu đôi mắt người Việt sáng khỏe

Từ năm 2011 đến nay, thông qua dự án “Mắt Sáng Cộng Đồng”, Bệnh viện Mắt Quốc tế DND đã thực hiện 2 triệu lượt khám và tư vấn mắt miễn phí, hơn 1 triệu học sinh được đo mắt và cấp đơn kính miễn phí, cùng hơn 5.000 ca phẫu thuật thay thủy tinh thể không thu phí. Không chỉ mang ánh sáng trở lại cho những đôi mắt từng mờ tối, dự án còn từng bước thực hiện khát vọng thu hẹp khoảng cách chăm sóc thị giác giữa các vùng miền trên khắp Việt Nam.

Với hành trình bền bỉ và những đóng góp thiết thực cho cộng đồng, “Mắt Sáng Cộng Đồng” đã được vinh danh ở hạng mục Dự án bền bỉ tại Gala trao Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2025 diễn ra tối 16/12 vừa qua.

Phó Giám đốc Bệnh viện Mắt quốc tế DND Đặng Thị Như Quỳnh (thứ hai từ trái sang) nhận giải tại sự kiện

Phó Giám đốc Bệnh viện Mắt quốc tế DND Đặng Thị Như Quỳnh cho biết ban quản lý dự án “Mắt Sáng Cộng Đồng” rất bất ngờ khi được vinh danh tại Hành động vì Cộng đồng. Theo bà Như Quỳnh, giải thưởng là sự ghi nhận lớn đối với tập thể y bác sĩ đã âm thầm theo đuổi hành trình này suốt nhiều năm.

“Chúng tôi làm dự án từ trước đến nay đều bằng cái tâm. Là bác sĩ, chúng tôi làm bằng tất cả những gì mình có, coi đó là công việc hàng ngày. Nhờ Human Act Prize, Mắt Sáng Cộng Đồng được ghi nhận là dự án có sức lan tỏa lớn, mang ý nghĩa về sức khỏe cộng đồng và giá trị xã hội. Giải thưởng là động lực để Bệnh viện Mắt Quốc tế DND tiếp tục triển khai dự án hiệu quả và sâu rộng hơn trong tương lai”, bà Đặng Thị Như Quỳnh chia sẻ.

Sáng kiến phòng phẫu thuật lưu động, đưa ánh sáng trở lại với đôi mắt người dân vùng khó khăn

Điểm đặc biệt làm nên dấu ấn riêng của “Mắt Sáng Cộng Đồng” chính là mô hình phòng phẫu thuật lưu động. Bệnh viện Mắt Quốc tế DND đã đưa cả phòng mổ đến nhiều tỉnh thành, vùng sâu vùng xa để chữa bệnh về mắt cho người cao tuổi, người nghèo và hộ cận nghèo gặp rào cản tài chính trong tiếp cận dịch vụ y tế.

Theo đại diện dự án, trước mỗi đợt phẫu thuật, nhóm bác sĩ của bệnh viện sẽ xuống địa phương trước để tổ chức khám sàng lọc, xác định chính xác những trường hợp có chỉ định phẫu thuật hoặc cần điều trị chuyên sâu.

Song song với khám sàng lọc, nhóm bác sĩ sẽ tiến hành lắp đặt phòng mổ tại trung tâm y tế huyện, lựa chọn không gian phù hợp, đảm bảo là phòng kín và đáp ứng đầy đủ các yêu cầu vô khuẩn. Toàn bộ trang thiết bị, dụng cụ phẫu thuật đều được vận chuyển từ bệnh viện đến, để tạo thành một phòng mổ đạt tiêu chuẩn chuyên ngành mắt ngay tại địa phương.

“Có những nơi, mỗi ngày chúng tôi mổ hơn 200 ca. Nếu không đảm bảo tiêu chuẩn phòng mổ, nguy cơ nhiễm trùng là rất cao”, đại diện dự án nhấn mạnh.

Thực hiện dự án tại các vùng sâu, vùng xa luôn đi kèm với muôn vàn thách thức. Nhiều người dân tại địa phương phải đi nửa ngày đường mới đến được trung tâm y tế huyện để khám mắt. Không ít trường hợp người dân dù gặp vấn đề nghiêm trọng về thị lực nhưng do hạn chế về nhận thức hoặc điều kiện kinh tế vẫn chưa coi việc chữa bệnh là mối quan tâm cấp thiết.

Trong bối cảnh ấy, sự đồng hành của chính quyền địa phương và các tổ chức xã hội đóng vai trò then chốt. Dự án nhận được sự ủng hộ tích cực từ các cấp chính quyền, đặc biệt là Hội Người cao tuổi địa phương. Các chi hội tại địa phương đã trực tiếp đến từng nhà, gặp từng người cao tuổi để vận động đi khám và phẫu thuật. Điều này không chỉ giúp công tác tổ chức dự án thuận lợi hơn mà còn góp phần thay đổi nhận thức của người dân về tầm quan trọng của chăm sóc mắt.

Không dừng lại sau ca mổ

Với “Mắt Sáng Cộng Đồng”, phẫu thuật không phải là điểm kết thúc. Sau mỗi đợt mổ, dự án đều bố trí một nhóm bác sĩ ở lại địa phương thêm khoảng 2 ngày, di chuyển đến từng cụm dân cư để tái khám cho người bệnh ngay tại nơi sinh sống.

Hoạt động này giúp người dân, đặc biệt là người cao tuổi không phải quay lại trạm y tế trong điều kiện đi lại khó khăn. Các bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng hồi phục, cấp bổ sung thuốc và tư vấn cụ thể về cách vệ sinh, chăm sóc mắt sau phẫu thuật. Chỉ khi mọi trường hợp bệnh nhân đều ổn định, đoàn bác sĩ mới rời đi.

Mỗi đôi mắt sáng trở lại là một cuộc đời lần nữa mở ra. Với những người bệnh có hoàn cảnh khó khăn như bà Cao Thị Hạnh (89 tuổi, Hà Nội), cơ hội phẫu thuật mắt miễn phí giúp cuộc sống sinh hoạt của bà không còn gặp khó khăn do mắt trái suy giảm thị lực.

“Ban đầu gia đình e ngại, lo lắng vì tôi cũng cao tuổi rồi. Nhưng sau khi được các bác sĩ tư vấn, động viên, tôi yên tâm thực hiện phẫu thuật. Mắt trái của tôi đến nay đã khôi phục được 80% so với thị lực ban đầu”, bà Cao Thị Hạnh cho biết.

Bà Cao Thị Hạnh được phẫu thuật mắt miễn phí thông qua dự án “Mắt Sáng Cộng Đồng”

Sự thay đổi sức khỏe thị lực và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân trong hơn một thập kỷ qua thôi thúc các bác sĩ tại Bệnh viện Mắt Quốc tế DND tiếp tục bền bỉ nhân rộng mô hình dự án trong tương lai.

“Hiện nay, bên cạnh hệ thống bệnh viện tại khu vực phía Bắc, Bệnh viện Mắt Quốc tế DND đã có cơ sở tại miền Nam, tạo tiền đề để có thể từng bước mở rộng trên phạm vi 34 tỉnh thành cả nước, qua đó lan tỏa sâu rộng hơn ý nghĩa nhân văn của dự án Mắt Sáng Cộng Đồng”, bà Đặng Thị Như Quỳnh cho biết.