Đề xuất dùng công sở dôi dư sau sáp nhập làm nhà ở xã hội

Nhu cầu nhà ở xã hội ngày một lớn. Ảnh: Duy Hiệu.

Tại tọa đàm về nhà ở xã hội do Báo Tiền Phong tổ chức mới đây, ông Lê Văn Bình - Phó cục trưởng Cục Quản lý đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường - đã nêu các giải pháp về bố trí quỹ đất để làm nhà ở xã hội.

Trong đó, lãnh đạo Bộ kiến nghị các công sở dôi dư sau sáp nhập tỉnh có thể ưu tiên chuyển đổi thành nhà ở xã hội. Ông cho rằng quỹ đất xây các trụ sở hành chính có ưu điểm là nằm ở trung tâm, người dân dễ dàng tiếp cận. Giải pháp này vừa gia tăng quỹ đất làm nhà ở cho người thu nhập thấp vừa chống lãng phí tài sản công trong bối cảnh phát triển nhà xã hội đang được quan tâm hàng đầu.

Sau khi bỏ đơn vị hành chính cấp huyện, cả nước dự kiến có gần 700 trụ sở dôi dư trên cả nước. Những công trình này được đặt ở các khu đất đẹp, vị trí đắc địa, trở thành nguồn lực khổng lồ chờ được giải phóng.

Ông Bình cũng nêu quan điểm về việc bố trí quỹ đất làm nhà ở xã hội, cho rằng vị trí phải phù hợp, nếu không sẽ dễ dấn đến tình trạng xây xong rồi nhưng không bán được. Theo đó, ở các địa phương lớn, đất làm nhà ở xã hội có thể bố trí ở ngoại thành nhưng không được xa quá.

Ông Lê Văn Bình - Phó cục trưởng Cục Quản lý đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Ảnh: Tiền Phong.

"Địa phương bố trí quỹ đất còn doanh nghiệp cũng nên khảo sát địa điểm, giá đất, xác định được nhu cầu của cư dân ở nơi thực hiện dự án và ở các khu vực lân cận. Khi đó nắm được lượng khách hàng và nhu cầu của họ", ông Bình nói.

Bên cạnh đó, lãnh đạo Cục Quản lý đất đai cũng cho rằng tùy quỹ đất mà linh động trong việc bố trí xây dựng nhà ở chung cư hay nhà ở riêng lẻ. Ông cho rằng cần cây dựng các loại hình đa dạng, phát triển nhiều loại hình nhà ở xã hội cho thuê cho nhiều đối tượng.

Về phía doanh nghiệp, ông Phạm Doãn Tiến, Giám đốc Ban Quản lý các dự án, Tổng Công ty 319 Bộ Quốc phòng, cho rằng việc tiếp cận quỹ đất làm nhà xã hội còn nhiều khó khăn. Theo ông, nhiều địa phương còn hạn chế công khai thông tin quỹ đất, hồ sơ thông tin dự án nên nhà đầu tư dù quan tâm cũng khó tiếp cận. Hay trường hợp có quỹ đất nhưng chưa giải phóng mặt bằng cũng khiến doanh nghiệp kém mặn mà.

Ông Tiến cho biết nhiều quận, huyện khi thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất đã chủ động dành 20% làm nhà ở xã hội. Đây là những mặt bằng sạch, được đầu tư đầy đủ hạ tầng kỹ thuật - xã hội, có thể giải được "cơn khát" quỹ đất làm nhà xã hội, nhất là tại Hà Nội và TP.HCM. Ông đề xuất cần khơi thông quỹ đất này nhất là trong bối cảnh sắp xếp lại đơn vị hành chính, bỏ cấp huyện.

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, năm 2025, Thủ tướng giao chỉ tiêu hoàn thành 100.000 căn nhà ở xã hội. Đến nay, theo báo cáo địa phương, khả năng hoàn thành 71.200 căn, đạt khoảng 71%.

Tuy nhiên, một số địa phương chưa khởi công xây dựng các dự án nhà ở xã hội như Yên Bái, Ninh Bình, Nam Định, Hà Tĩnh, Quảng Ngãi, Quảng Nam, Phú Yên, Vĩnh Long... Do đó, thời gian tới, để hiện thực hiện hóa giấc mơ nhà ở xã hội, không chỉ các cấp ở Trung ương mà cần chính quyền các cấp địa phương.

Thứ trưởng Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết Nghị quyết thí điểm một số chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội vừa được Quốc hội thông qua ngày 29/5 sẽ là đòn bẩy tháo gỡ vướng mắc, tạo cơ chế ưu đãi mạnh để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào loại hình này.

Ông Sinh cho biết chính sách phát triển nhà ở xã hội đến nay đã hoàn chỉnh, câu chuyện cần giải quyết là khâu thực thi. Thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục đôn đốc địa phương tăng cường quản lý, hỗ trợ doanh nghiệp triển khai dự án. Các chủ đầu tư cũng cần chủ động cơ cấu lại nguồn nhân lực, quản lý dự án, đảm bảo tiến độ và chất lượng.