Sự kiện một doanh nhân Việt Nam, Anh hùng Lao động Thái Hương được Tổng thống Nga Vladimir Putin trao Huân chương Hữu nghị cao quý chỉ là một bước đi rất mới trong một năm đầy ắp sự kiện giữa hai nước, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế thương mại. Năm 2025 đánh dấu 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Liên bang Nga, cũng là năm chứng kiến nhiều thành tựu rực rỡ trên nhiều lĩnh vực hợp tác quan trọng như đường sắt, điện hạt nhân, dầu khí, nông nghiệp… Đặc biệt, nhiều doanh nghiệp Nga đầu tư vào Việt Nam, và doanh nghiệp Việt Nam đầu tư vào Liên bang Nga đang đóng góp quan trọng vào việc củng cố quan hệ đối tác tin cậy giữa hai đất nước.
Nhân dịp này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Liên bang Nga tại Việt Nam Bezdetko Gennady Stepanovich về triển vọng hợp tác, cùng kiến tạo tương lai thịnh vượng Việt Nam - Liên bang Nga.
“VIỆT NAM CÓ THỂ TRỞ THÀNH TRUNG TÂM LOGISTICS QUAN TRỌNG CỦA NGA”
Năm 2025 được ghi dấu bằng nhiều bước tiến thực chất trong hợp tác song phương Việt Nam - Liên bang Nga, nổi bật như dự án xây dựng tuyến đường sắt xuyên lục địa dài hơn 2.200 km và nhiều thỏa thuận kinh kế, thương mại quan trọng khác. Ngài đánh giá như thế nào về ý nghĩa và triển vọng của mối quan hệ hợp tác này?
Đại sứ G.S. Bezdetko: Quan hệ ngoại giao giữa Nga và Việt Nam được thiết lập từ tháng 1/1950 và đã trải qua một chặng đường dài vinh quang. Hiện nay, quan hệ Nga - Việt tiếp tục phát triển mạnh mẽ dựa trên cơ sở nền tảng vững chắc của tình hữu nghị chân thành và hợp tác cùng có lợi trong nhiều lĩnh vực, từ chính trị, an ninh đến văn hóa, du lịch. Chúng tôi vui mừng ghi nhận sự gia tăng đáng kể các hoạt động hợp tác trên nhiều phương diện, phù hợp với lợi ích căn bản của nhân dân hai nước chúng ta.
Một trong những điều kiện quan trọng để thúc đẩy hơn nữa hợp tác trong nhiều lĩnh vực giữa hai nước chúng ta là tăng cường kết nối giao thông vận tải. Hiện nay, hai bên đang thảo luận về triển vọng xây dựng hành lang vận tải đường sắt nối Việt Nam với Nga thông qua lãnh thổ Trung Quốc và Mông Cổ. Tuyến logistic mới có tiềm năng lớn này trở thành nhân tố then chốt trong việc tăng cường hơn nữa quan hệ thương mại – kinh tế giữa hai quốc gia. Không kém phần quan trọng là việc khai thác hiệu quả hơn nữa tiềm năng của Hiệp định Thương mại Tự do giữa Liên minh Kinh tế Á – Âu (EAEU) và Việt Nam đã từng được ký kết năm 2015.
Nhắc đến vấn đề kết nối giao thông, tôi không thể không đề cập đến lĩnh vực hàng không. Trong các năm 2024 và 2025, nhờ nỗ lực của các bộ và ngành hữu quan, các chuyến bay thường lệ và thuê chuyến giữa Nga và Việt Nam đã được khôi phục.
Hiện nay, nhiều đường bay thẳng đang được khai thác từ Moskva, Saint Petersburg, Irkutsk, Kazan, Khabarovsk, Vladivostok tới Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Nha Trang. Tình hình này đã góp phần làm tăng mạnh lượng khách du lịch Nga tới Việt Nam. Theo số liệu thống kê, từ tháng 1 - tháng 10/2025, con số này đã tăng gần gấp 3 lần, đạt khoảng 0,5 triệu lượt khách.
Một ví dụ điển hình khác là lĩnh vực vận tải đường biển. Tập đoàn vận tải FESCO – một trong những doanh nghiệp hàng đầu của Nga – đã hoạt động tại Việt Nam hơn 20 năm. Từ năm 2022, tập đoàn này đảm nhiệm việc vận chuyển hàng hóa sang Việt Nam từ các cảng của Nga tại Vladivostok, Novorossiysk và Saint Petersburg. Chúng tôi kỳ vọng phía Việt Nam sẽ tiếp tục tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động của các doanh nghiệp vận tải của Nga.
Một hợp tác trong lĩnh vực quan trọng không thể không nhắc đến là hai nước đã thống nhất đẩy nhanh tiến trình đàm phán và chuẩn bị để ký kết các thỏa thuận nhằm sớm khởi công Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận. Ngài có thể cung cấp thêm thông tin?
Đại sứ G.S. Bezdetko: Đúng vậy, một lĩnh vực hợp tác giàu tiềm năng khác là năng lượng hạt nhân. Xin nhắc lại rằng cách đây khoảng 15 năm, Nga và Việt Nam đã từng phối hợp triển khai dự án xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1, nhà máy điện hạt nhân đầu tiên tại Việt Nam.
Tuy nhiên, do những nguyên nhân khách quan, dự án đã tạm dừng vào năm 2016. Hiện nay, dự án này đã được khởi động trở lại.
Chúng tôi dự kiến sẽ ký kết Hiệp định Liên Chính phủ về xây dựng Nhà máy điện hạt nhân tại Việt Nam trong thời gian còn lại của năm nay, với cam kết sẽ ứng dụng các công nghệ tiên tiến nhất, đồng thời bảo đảm tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu an toàn. Các cơ quan có thẩm quyền của Nga và Việt Nam đang tích cực trao đổi để thống nhất về hồ sơ thiết kế. Việc triển khai dự án quy mô lớn này sẽ đưa hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo và công nghệ cao lên một tầm vóc mới.
Ngoài ra, trong khuôn khổ Lộ trình hợp tác đến năm 2030 được Tổng giám đốc Tập đoàn Nhà nước “Rosatom” A.E. Likhachev và Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam Nguyễn Mạnh Hùng ký kết trong tháng 5 vừa qua, hai bên đang nỗ lực thúc đẩy việc thành lập Trung tâm Khoa học và Công nghệ Hạt nhân. Theo dự kiến, Trung tâm này sẽ đặt tại tỉnh Đồng Nai ở Miền Nam Việt Nam, với lò phản ứng nghiên cứu hiện đại nhất khu vực.
Nhằm phục vụ cho các công trình hạt nhân trong tương lai, đã có hàng trăm chuyên gia Việt Nam được đào tạo tại Nga và sẽ trở thành đội ngũ có trình độ cao. Tôi tin tưởng rằng trong tương lai gần, họ sẽ có những đóng góp quan trọng cho sự phát triển ngành công nghiệp hạt nhân và nền khoa học cơ bản của Việt Nam.
Theo Ngài, những lợi ích cụ thể mà hai bên có thể thu được là gì?
Đại sứ G.S. Bezdetko: Lĩnh vực vận tải và năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình là hai hướng hợp tác có nhiều triển vọng nhất trong thời gian tới. Việt Nam có thể trở thành một trung tâm logistics quan trọng của Nga, đóng vai trò kết nối các luồng hàng hóa tới các quốc gia Đông Nam Á. Các doanh nghiệp Nga đang triển khai vận tải hàng hóa bằng đường biển đến Việt Nam, áp dụng các giải pháp số hiện đại, đơn giản hóa quy trình giao – nhận hàng và tối ưu hóa tuyến vận chuyển.
Như tôi đã đề cập, Nga sẵn sàng thúc đẩy hợp tác sâu rộng trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân và y học hạt nhân. Sự hợp tác này sẽ là cơ sở nền tảng cho sự tương tác đôi bên cùng có lợi trong nhiều thập kỷ tới.
Nhìn tổng thể, Việt Nam đã, đang và sẽ luôn là một trong những đối tác có tầm quan trọng chiến lược của Nga trong khu vực. Việc không ngừng củng cố và phát triển quan hệ song phương hoàn toàn phù hợp với lợi ích quốc gia và mong muốn của nhân dân hai nước.
“NHỮNG DỰ ÁN CỦA TH Ở NGA LÀM SÂU SẮC HƠN SỰ HỢP TÁC THỰC CHẤT GIỮA HAI NƯỚC”
Bên cạnh hạ tầng, năng lượng, thì nông nghiệp cũng là lĩnh vực đang phát triển mạnh của Việt Nam. Gần đây, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đích thân trao tặng Huân chương Hữu nghị cho bà Thái Hương, nhà Sáng lập - Chủ tịch Hội đồng Chiến lược Tập đoàn TH. Nhân sự kiện này, xin Ngài cho biết đánh giá về triển vọng hợp tác nông nghiệp hai nước?
Đại sứ G.S. Bezdetko: Đúng vậy, trong Ngày Thống nhất Dân tộc 4/11, Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin đã trao tặng các phần thưởng cấp nhà nước cao quý cho đại diện giới trí thức, sáng tạo và doanh nghiệp của nhiều quốc gia. Chúng tôi đặc biệt vui mừng khi trong số đó có bà Thái Hương – người đứng đầu Tập đoàn sữa tư nhân lớn nhất Việt Nam - Tập đoàn TH.
Hiện nay, Tập đoàn này đang triển khai hiệu quả các dự án đầu tư xây dựng các tổ hợp chăn nuôi và nhà máy chế biến sữa tại tỉnh Moskva và Kaluga. Những dự án này không chỉ góp phần bảo đảm an ninh lương thực của Nga mà còn làm sâu sắc hơn sự hợp tác thực chất giữa hai nước chúng ta.
Chúng tôi hài lòng nhận thấy rằng trong năm 2025, hợp tác Nga - Việt trong lĩnh vực nông nghiệp tiếp tục phát triển ổn định nhờ những nỗ lực tích cực của các bộ, ngành hữu quan và cộng đồng doanh nghiệp, cũng như việc triển khai nhiều sáng kiến chung mới.
Các doanh nghiệp Nga đang ngày càng nhận thức rõ tiềm năng lớn và tốc độ phát triển mạnh mẽ của ngành nông nghiệp Việt Nam. Trên cơ sở đó, các cuộc tiếp xúc thường xuyên giữa các nhà điều hành kinh tế hai nước được tiến hành một cách hệ thống, thông qua các cuộc gặp ở cấp ngành nghề, phái đoàn doanh nghiệp, các chuyến công tác riêng nhằm thiết lập quan hệ trực tiếp, tiến hành đàm phán và tìm hiểu khả năng thị trường của nhau.
Một thành phần quan trọng trong hợp tác song phương là xuất khẩu nông sản Nga sang Việt Nam. Trong năm nay, Nga đã củng cố vị thế như một trong những nhà cung cấp chủ lực thịt và các sản phẩm chế biến từ thịt cho Việt Nam. Riêng trong cơ cấu nhập khẩu thịt lợn đông lạnh của Việt Nam, Nga chiếm khoảng 50%. Điều này khẳng định sức cạnh tranh cao của sản phẩm Nga và nhu cầu ổn định từ phía người tiêu dùng Việt Nam.
Hợp tác trong lĩnh vực thương mại thủy sản và trao đổi công nghệ nuôi trồng đang được mở rộng mạnh mẽ. Các đoàn chuyên gia của Nga và Việt Nam thường xuyên thăm các cơ sở sản xuất, trung tâm nghiên cứu và nhà máy chế biến của nhau. Qua đó, nhiều hướng hợp tác mới được mở ra, trong đó có việc triển khai công nghệ Nga để nuôi cá tầm và cá hồi phù hợp với điều kiện khí hậu của Việt Nam.
Một yếu tố quan trọng thúc đẩy nông sản Nga vào thị trường Việt Nam là sự tham gia tích cực của doanh nghiệp Nga tại các hội chợ quốc tế và trong nước tổ chức ở Việt Nam; tổ chức các cuộc gặp của đại diện các doanh nghiệp, giới thiệu công nghệ, trưng bày sản phẩm và tiến hành đàm phán trực tiếp. Tổng thể những hoạt động này đang góp phần mở rộng trao đổi thương mại và ký kết thêm nhiều hợp đồng mới giữa hai bên.
Trong năm 2025, dự án hợp tác giữa các nhà lãnh đạo doanh nghiệp bán lẻ của Nga và Việt Nam có ý nghĩa chiến lược. Nhờ sáng kiến này, trên các kệ siêu thị tại Việt Nam, dòng sản phẩm Nga có giá trị gia tăng đã được mở rộng đáng kể – bao gồm các sản phẩm chế biến từ cá và thịt, dầu thực vật, bánh kẹo, đồ uống và thực phẩm dành cho trẻ em. Rõ ràng là, sáng kiến này có tiềm năng rất lớn.
Xét đến truyền thống hợp tác lâu dài giữa hai nước, theo Ngài, những yếu tố then chốt nào tạo cơ sở nền tảng cho mối quan hệ thành công hiện nay giữa Việt Nam và Nga?
Đại sứ G.S. Bezdetko: Có thể khẳng định rằng, nền tảng của quan hệ Nga - Việt là đối thoại chính trị thường xuyên và đáng tin cậy dựa trên cơ sở truyền thống hữu nghị vững chắc và hợp tác đa dạng không bị chi phối bởi các biến động của tình hình.
Bối cảnh lịch sử cũng rất quan trọng: cách đây gần 80 năm, Liên Xô là một trong những quốc gia đầu tiên công nhận nhà nước Việt Nam non trẻ. Nhân dân hai nước đã sát cánh bên nhau trong những năm tháng khó khăn của cuộc đấu tranh giành tự do và độc lập của Việt Nam, chống lại sự xâm lược từ nước ngoài và trong công cuộc xây dựng hòa bình sau chiến tranh. Mối quan hệ giữa hai nước đã trải qua thử thách của thời gian và vẫn duy trì được động lực tích cực trong giai đoạn hiện nay.
Một yếu tố quan trọng khác là sự trùng khớp hoặc gần gũi trong cách tiếp cận của hai nước đối với các vấn đề thời sự của quốc tế như tôn trọng các chuẩn mực luật pháp luật quốc tế, các nguyên tắc của Hiến chương Liên Hợp Quốc một cách toàn diện và tổng thể nhằm hướng tới mục tiêu hợp tác đôi bên cùng có lợi và bình đẳng, bác bỏ sự áp đặt chính trị.
Rõ ràng là, tất cả những điều này đảm bảo độ tin cậy của đối thoại chính trị song phương ở cấp cao và cấp cao nhất, cũng như của sự tương tác mang tính xây dựng theo tinh thần quan hệ đối tác chiến lược toàn diện.
Xin trân trọng cảm ơn Ngài!
Hoặc