- Mấy ngày nay anh đi đâu, làm gì?
Tôi không nhớ nổi, chỉ ấn tượng rất bận. Có những chuyến đi nước ngoài ngắn đến nỗi tôi không nhận ra mình đã ở đâu, đi qua những chỗ nào.
Tháng 10 vừa qua, tôi tổ chức 2 concert với Dàn nhạc Giao hưởng London, 2 concert với Dàn nhạc giao hưởng Saint Petersburg, ký hợp tác 3 năm với 2 dàn nhạc này và tổ chức 1 concert piano với các học trò của NSND Đặng Thái Sơn.
Gần đây, tôi làm giám đốc âm nhạc cho Jazz Concert - Immersed. Mọi người tưởng khó nhưng thực tế không khó, thậm chí khá thuận lợi khi tôi và anh Lan Doky (nghệ sĩ jazz Sir Niels Lan Doky - PV) là bạn bè gần 30 năm. Chúng tôi thân, quý trọng nhau và thích âm nhạc của nhau.
- Anh có thấy năm nay hơi lạ không? Quá bùng nổ với nhiều bài hit quốc dân, concert quốc gia, đời sống âm nhạc dường như thay đổi toàn diện?
Dù đã rời xa và không còn quan tâm nhiều showbiz nhưng tôi nghĩ mọi thứ vẫn vậy, chưa có nhiều sự thay đổi.
Những concert diễn xuyên suốt A50, A80 bạn nhắc đến chỉ mang tính sự kiện, thời điểm, không hoàn toàn là bản chất, nội tại, thực lực của một nền âm nhạc.
Chẳng hạn sang năm, nếu chúng ta không còn những sự kiện kỷ niệm, các concert như thế sẽ ít đi, thậm chí trở về một thị trường bình thường như mọi năm.
Vì vậy, để đánh giá một thị trường phát triển cần nhìn vào nhu cầu thực tiễn trong đời sống. Khi thu nhập, GDP (tổng sản phẩm quốc nội - PV) tăng cao, phần chi phí cho đời sống tinh thần như âm nhạc, điện ảnh và sân khấu tăng theo, chúng ta mới có thể nói rằng nền giải trí ấy đang phát triển.
Sự nở rộ cũng các bài hit lẻ tẻ hoặc các đêm nhạc không mang dấu ấn sáng tạo của cá nhân cũng chưa nói lên nhiều điều. Đó nên là một dự án, tour diễn, concert, là bao nhiêu gương mặt mới, bao nhiêu chương trình mới.
Chúng ta có thể nhìn nhận chậm lại một chút, đánh giá tỉnh táo và kỹ càng hơn.
- Nhưng có nhiều hit quốc dân đồng nghĩa nhạc Việt, ca sĩ Việt đang tăng mạnh sức hút. Những concert quốc gia quy mô hàng chục nghìn người vĩnh viễn nâng tầm trải nghiệm của khán giả. Họ đâu thưởng thức nổi các concert làm kiểu cũ chán ngắt nữa?
Đúng là chưa thể đánh giá ngay về sự phát triển nhưng có sự tác động rất lớn.
Quy mô tổ chức concert đáp ứng được hàng chục nghìn người chắc chắn không hề đơn giản, không chỉ từ người tổ chức mà cả chất lượng về âm nhạc, trình diễn... sẽ nâng tầm năng lực tổ chức, biểu diễn rất nhiều.
Công chúng đang quan tâm, tiếp cận âm nhạc Việt Nam nhiều hơn. Khi hàng chục nghìn khán giả đến concert và tìm thấy niềm vui, họ sẽ đi tìm các dự án tương tự.
Đó là những đóng góp rất tích cực cho sự phát triển của nền công nghiệp biểu diễn ở Việt Nam.
Văn hóa thụ hưởng của khán giả cũng phản ánh sức khỏe của chúng ta đang dần tốt lên. Khán giả nước ngoài đi xem show đứng 2-3 tiếng là bình thường, thậm chí có show 5-6 tiếng.
Khán giả Việt Nam ngày trước đứng xem show khoảng 30 phút đã tìm chỗ ngồi nghỉ. Các bạn trẻ ngày nay có mục tiêu rất rõ ràng. Để có đủ năng lượng đi "đu" idol, họ sẽ có ý thức đến phòng gym, chơi thể thao nhiều hơn.
- Và ánh hào quang cũng bắt đầu chiếu vào các vocalist, ca sĩ nhạc đỏ, phải không anh?
Tôi nghĩ khi xã hội phát triển, người ta sẽ dần học được cách tôn trọng sự khác biệt. Đời sống âm nhạc nên cần luôn luôn đa dạng thay vì mỗi năm lại tôn lên một thể loại như rap, rock, indie...
- Đâu là tín hiệu đáng lạc quan nhất, với anh?
Đầu tiên, nghệ sĩ ngày nay nếu muốn thu hút sự quan tâm của khán giả thì không chỉ dựa hoàn toàn vào truyền thông, PR, truyền hình thực tế... mà phải là tạo ra những sản phẩm đủ sức thuyết phục, mang lại cảm xúc cho họ.
Với tôi, đây là điều tích cực nhất. Các nhà tổ chức cần sự chuẩn bị, đầu tư cho nghệ thuật, kỹ thuật, quản lý, truyền thông... mới có làm thể những show thu hút hàng chục nghìn người.
Tựu trung, cách duy nhất là phải làm show và sản phẩm ở chất lượng cao nhất mới đáp ứng được cảm xúc, nhu cầu của khán giả.
- Sức khỏe của anh đợt này ra sao? Kết quả khám tổng quát có bao nhiêu chỗ màu đỏ?
Tôi khám sức khỏe mỗi năm/lần, gần nhất cách đây vài tháng; riêng xét nghiệm máu khoảng 3-4 tháng/lần. Trộm vía mọi thứ vẫn tốt, chưa đến mức phải uống thuốc gì.
- Tôi thấy anh để hình nền điện thoại là cháu ngoại. Hình như anh có thêm niềm vui mới trong cuộc sống?
Cháu ngoại làm tất cả thành viên trong gia đình tôi trẻ lại và gắn kết hơn. Tôi và con gái, cháu ngoại ở cùng tòa nhà nên có thể tranh thủ sang chơi bất cứ lúc nào rảnh, thậm chí gặp nhau hằng ngày.
Không chỉ lúc chơi với cháu, tôi vui từ sáng đến tối khi làm việc, gặp bạn bè và cả những niềm vui nhỏ của riêng mình.
Ở tuổi này, niềm vui của tôi không còn là nhiều show, nhiều tiền mà là sự bình yên, tĩnh lặng. Đôi lúc, chúng đơn giản đến mức như một buổi sáng thức dậy, tôi được thưởng thức một cốc cà phê trong không gian không có nhiều tiếng ồn.
- Anh ở Hà Nội mà đòi sự tĩnh lặng, dường như không dễ...
Cái ồn trước hết là trong tâm hồn, không phải môi trường bên ngoài. Khi bên trong không tĩnh thì không có được sự bình yên. Thậm chí, khi bên trong đủ tĩnh, bạn có đến chỗ ồn cũng không bị ảnh hưởng nhiều.
- Chị Thanh Lam có hạnh phúc mới rồi, anh thì sao?
Tôi vẫn sống với bạn gái hơn 20 năm nay, không khoe nhiều như chị Thanh Lam nhưng vẫn vui và hạnh phúc trong đời sống riêng tư.
- Show diễn tấp nập, đời tư vui vẻ, dường như đời người cũng chỉ đến thế thôi, không cần gì thêm gì nữa anh nhỉ?
Ai bảo cuộc sống không cần gì nữa chỉ có thể một là giả dối, hai là hơi ảo tưởng. Nhưng nếu lúc nào bạn cũng thấy thiếu thì hơi nguy.
Tôi vẫn thấy thiếu trong những khát vọng, những điều mình mong muốn. Chẳng hạn, tôi luôn muốn có thêm những tác phẩm tốt, những cơ hội làm việc, hợp tác quốc tế.
Nếu không khát vọng những điều đó, cuộc sống của tôi đã chán rồi. Nếu chỉ nhìn cuộc sống qua lăng kính tiền bạc, nổi tiếng, điều đó khá nguy hiểm.
Vì vậy, hãy luôn tìm thấy những khát vọng về sự nghiệp, đời sống tinh thần để cuộc sống luôn có những mục tiêu, đích đến, tự tạo cho bản thân nhiều động lực sống hơn.
- Không có những khát vọng lớn kiểu vực dậy nền âm nhạc Việt Nam sao, thưa anh?
Đó là tôi cách đây 10-20 năm. Chắc chỉ hồi trẻ, người ta mới dám nghĩ đến chuyện dựa vào bản thân để thay đổi cả một nền âm nhạc. (cười)
Từ những năm 1990, tôi đã ra nước ngoài làm việc với các nghệ sĩ quốc tế. 10 năm trước, tôi làm Monsoon Music Festival cũng với mong muốn thay đổi đời sống âm nhạc, tạo ra sức ảnh hưởng đến người trẻ.
Hiện tại, ở tuổi này, tôi chỉ thích làm những việc nhỏ trong từng giai đoạn với những mục tiêu cụ thể. Tuổi này mà vẫn nghĩ đến những hoài bão lớn như bạn nói, người ta cười chết.
- Anh hối tiếc điều gì?
Tuổi già nhiều hối tiếc lắm. Tiếc sao ngày ấy không làm việc chăm chỉ hơn, cố gắng hơn, sao không nắm bắt các cơ hội tốt hơn.
Nhưng ai cũng có cái số của mình. Thành công đôi khi phụ thuộc vào số mệnh và sự may mắn.
Cố gắng là tất nhiên nhưng cũng cần học cách chấp nhận số phận. Và khi hối tiếc một cách tích cực, chúng ta mới biết nên làm gì cho hiện tại. Ước mơ có thể nhỏ đi nhưng không nên bao giờ dừng lại.
- Anh có kế hoạch nghỉ hưu chưa?
Hình như tôi thuộc típ người hơi lãng mạn và không thực tế lắm thì phải? Tuổi của tôi nghe có vẻ rất chán nhưng chỉ đến tuổi này người ta mới biết rõ mình còn bao nhiêu thời gian.
Nếu may mắn sống đến 80 tuổi, tôi còn 20 năm. Khi nhìn lại, con số 20 năm thật ra gần lắm, khi ấy mình từng làm gì vẫn nhớ như in.
Vậy khi nhìn về phía trước, hẳn chúng ta sẽ đoán được quỹ thời gian còn lại bao nhiêu, từ đó sống cũng thực tế hơn.
Tôi vẫn hay nói đùa cho phép bản thân tung tẩy thêm 10 năm nữa, sau đấy sẽ tìm một chỗ nào sống gần bệnh viện hoặc vào viện dưỡng lão.
Nhưng nếu may mắn được làm nhạc đến tận năm 80 tuổi, lúc đấy tôi sẽ nói mình là người viên mãn nhất.
Thiết kế: Minh Hòa
Hoặc