Ở tuổi ngoài 40, chị Linh (Trung Quốc) là một nhân viên văn phòng. lịch trình ổn định, bận rộn, ít vận động. Hai năm trước, trong một buổi tụ tập bạn bè, chị nghe câu truyền miệng rất quen thuộc: “Nước đậu đen giúp thải độc, làm đẹp, uống đều còn trẻ lâu hơn”. Chị tin ngay và bắt đầu duy trì thói quen uống một cốc nước đậu đen đặc mỗi sáng, thậm chí còn ăn cả phần xác đậu vì nghĩ “càng nhiều càng bổ”.
Đến kỳ khám sức khỏe gần đây, bác sĩ lại nói một câu khiến chị phải giật mình: “ Chị nên xem lại thứ nước mình uống mỗi ngày”.
Chị Linh ngơ ngác. Đậu đen vốn được coi là thực phẩm tốt, giàu protein, khoáng chất, chất chống oxy hóa như anthocyanin và isoflavone, được cho là hỗ trợ chống lão hóa và cải thiện mỡ máu. Vậy vì sao một thức uống “lành mạnh” lại gây vấn đề?
Kết quả xét nghiệm ghi rõ: uric tăng, chức năng thận bất ổn, cân nặng nhích lên
Chị nghĩ mình ăn uống thanh đạm, ít thịt, ít dầu mỡ, tại sao vẫn rối loạn? Khi phân tích kỹ, bác sĩ chỉ ra nguyên nhân lại nằm ngay trong… cốc nước đậu đen chị uống mỗi sáng.
Đậu đen thuộc nhóm thực phẩm có hàm lượng purin tương đối cao. Khi nấu kỹ rồi uống cả nước lẫn bã, lượng purin hoà tan vào cơ thể nhiều hơn, lâu ngày dễ làm tăng axit uric, gây nguy cơ gout. Với người có chức năng thận vốn không thật sự tốt như chị Linh, việc ngày nào cũng đưa thêm gánh nặng chuyển hóa vào thận là điều hết sức rủi ro.
Bác sĩ còn giải thích thêm nhiều người nghe chữ “thải độc” là tin ngay, nhưng cơ quan chính xử lý độc chất trong cơ thể là gan và thận, không phải một loại “nước phép” nào đó. Nước đậu đen có thể hỗ trợ lợi tiểu, nhưng việc tiểu nhiều không đồng nghĩa với “đẩy độc tố ra ngoài”. Ngược lại, nếu lạm dụng, cơ thể có thể mất điện giải, mất cân bằng dịch, đặc biệt nguy hiểm ở người trung niên, người có bệnh nền.
Hai năm qua, chị Linh gần như xem nước đậu đen như “thuốc bổ”, lại vô tình bỏ qua yếu tố quan trọng hơn là chế độ ăn đa dạng. Rau ít đi, trái cây giảm, bữa ăn thiên lệch, cân nặng tăng nhẹ, mỡ máu xấu dần, tất cả đều phản ánh sự “mất cân đối” mà chị không nhận ra.
Không chỉ vậy, đậu đen có tính hàn. Với người tỳ vị yếu, hay đầy bụng như chị Linh, uống đều đặn mỗi ngày lại khiến tình trạng khó tiêu, đầy hơi trầm trọng hơn.
Vậy đậu đen có hại không?
Bác sĩ khẳng định có lợi nhưng không phải ai cũng phù hợp và càng không thể dùng theo kiểu “càng nhiều càng tốt”. Người có mỡ máu cao, tiêu hóa tốt có thể dùng thỉnh thoảng với lượng vừa phải. Nhưng người uric cao, thận yếu, thể trạng lạnh thì không nên uống hàng ngày, càng không uống quá đặc.
Nếu muốn cải thiện sức khỏe, bác sĩ gợi ý những điều thực tế hơn: giảm đồ dầu mỡ, tăng chất xơ, ngủ đủ, vận động đều, những thói quen lâu dài và an toàn hơn nhiều so với việc đặt niềm tin vào một món “siêu thực phẩm”.
Sau khi được tư vấn, chị Linh điều chỉnh lại lối sống, ăn uống phong phú hơn, bỏ thói quen uống nước đậu đen hằng ngày. Ba tháng sau tái khám, uric giảm về mức bình thường, tiêu hóa ổn định, tinh thần tốt hơn hẳn.
Vậy nên, đậu đen không xấu. Nhưng uống sai cách, uống sai đối tượng, lợi đâu chẳng thấy, chỉ thêm rắc rối. Chọn đúng mới là dưỡng sinh.
Nguồn và ảnh: Aboluowang
Hoặc