Nhật Bản lâu nay được xem là quốc gia nghèo tài nguyên khoáng sản, đặc biệt là các nguyên tố đất hiếm. Mỗi năm, quốc gia này phải nhập khẩu lượng lớn khoáng sản từ nước ngoài để phục vụ sản xuất công nghiệp. Tình trạng phụ thuộc ngày càng tăng đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về an ninh tài nguyên chiến lược.
Trước chi phí nhập khẩu đất hiếm cao và nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng, chính phủ Nhật Bản quyết định triển khai cuộc tìm kiếm quy mô lớn các nguồn đất hiếm ở vùng biển xung quanh, tập trung tại khu vực gần quần đảo Ogasawara. Công nghệ thăm dò chủ yếu dựa trên thiết bị lặn không người lái dưới nước, nhằm phát hiện khoáng sản quý hiếm nằm sâu dưới đáy đại dương.
Ảnh: Sohu
Năm 2011, Nhật Bản bất ngờ công bố đã phát hiện khoảng 16 triệu tấn đất hiếm trong vùng biển thuộc chủ quyền của mình. Thông tin này ngay lập tức thu hút sự chú ý của thế giới.
Mỏ đất hiếm nằm ngoài khơi đảo Minamitorishima, cực đông nam của Nhật Bản, cách đất liền khoảng 1.900 km. Các nhà nghiên cứu của Đại học Waseda cho biết nguồn bùn biển tại đây chứa hàm lượng đất hiếm cực kỳ dồi dào.
Dựa trên dữ liệu thu thập từ 25 điểm lấy mẫu trên diện tích đáy biển khoảng 2.500 km², Nhật Bản ước tính trữ lượng có thể đáp ứng nhu cầu đất hiếm toàn cầu trong… 730 năm nếu khai thác thành công.
Để tiếp tục khảo sát chi tiết, Nhật Bản lên kế hoạch mua thêm 10 tàu ngầm không người lái với tổng mức đầu tư hơn 1 tỷ USD. Bên cạnh đó, Cơ quan Khoa học và Công nghệ Biển – Trái đất Nhật Bản (JAMSTEC) phát triển công nghệ sử dụng mạng lưới đường ống ngầm nặng 1.500 tấn, kết nối với tàu khoan biển sâu Chikyu, nhằm bơm bùn giàu đất hiếm từ độ sâu hàng nghìn mét lên bề mặt. Tuy nhiên, dự án vẫn chưa đạt thành công như kỳ vọng do khó khăn về kỹ thuật và chi phí xử lý.
Ảnh: Sohu
Theo Mining.com, Nhật Bản sẽ bắt đầu thử nghiệm khai thác công nghiệp đất hiếm dưới đáy biển gần đảo Minamitorishima từ năm 2026. Đây là dự án được chính phủ Nhật Bản hậu thuẫn mạnh mẽ, do nhóm đổi mới sáng tạo đại dương đứng đầu điều hành, sử dụng hệ thống thiết bị do JAMSTEC phát triển.
Hãng Reuters cho biết thử nghiệm khai thác sẽ diễn ra ở độ sâu 5.000 – 6.000 m, bắt đầu vận hành thử từ tháng 1/2026. Nếu thành công, trước tháng 1/2027, hệ thống có thể xử lý 350 tấn bùn biển mỗi ngày, cung cấp các nguyên tố chiến lược cho xe điện và thiết bị công nghệ cao, gồm: Dysprosium (Dy), Neodymium (Nd), Gadolinium (Gd) và Terbium (Tb).
Nếu dự án khai thác đất hiếm dưới biển sâu thành công, Nhật Bản sẽ trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới khai thác bùn đáy biển để chiết xuất các nguyên tố đất hiếm. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh thế giới cạnh tranh khốc liệt về tài nguyên phục vụ các ngành công nghệ cao và năng lượng mới.
(Tổng hợp: The businesstimes, Sohu, news.smm.cn)
Hoặc