Từ "tứ đại đồng đường" đến bài toán cô đơn đô thị
Theo kết quả Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 được Tổng cục Thống kê (nay là Cục Thống kê, Bộ Tài chính) công bố đầu năm nay cho thấy, dân số Việt Nam tiếp tục già hóa. Cụ thể, nước ta hiện có 14,2 triệu người từ 60 tuổi trở lên, tương đương hơn 14% dân số và dự kiến sẽ vượt mốc 20% chỉ trong vòng hơn một thập kỷ tới.
Như vậy, số lượng người già từ 60 tuổi trở lên hiện gấp 1,25 lần so với năm 2019 và tăng 4,7 triệu người (gấp 1,5 lần) so với năm 2014. Dự báo đến năm 2030, số người từ 60 tuổi trở lên tăng gần 4 triệu người và đạt gần 18 triệu người so với năm 2024.
Tháp dân số Việt Nam năm 2019 - 2024. Ảnh: Tổng cục thống kê
Đây không chỉ là những con số thống kê khô khan, mà là lời cảnh tỉnh về nhu cầu chăm sóc dài hạn và đảm bảo chất lượng sống cho hàng triệu người cao tuổi - những người đang sống lâu hơn, nhưng không phải lúc nào cũng sống khỏe và sống vui.
Ở nhiều đô thị lớn, hình ảnh những cụ già sống trong những căn nhà nhỏ, con cháu bận rộn đi làm từ sáng đến tối đã trở thành quen thuộc. Mô hình "tứ đại đồng đường" - từng là biểu tượng của văn hóa gia đình Việt - đang dần thu hẹp bởi áp lực kinh tế, không gian sống và lối sống hiện đại.
Không ít người cao tuổi dù sống cùng con cháu nhưng lại thiếu sự chăm sóc chuyên biệt và môi trường kết nối cộng đồng, dẫn đến nguy cơ trầm cảm, suy giảm nhận thức hoặc bệnh mãn tính tiến triển nhanh. "Người cao tuổi có thể sống lâu hơn, nhưng bao nhiêu người trong số đó được sống khỏe mạnh và an yên?" - câu hỏi này đang ngày càng trở nên nhức nhối trong xã hội Việt Nam.
Xu hướng toàn cầu: chăm sóc tại chỗ - "ageing in place"
Trên thế giới, nhiều quốc gia đã sớm nhận ra rằng môi trường sống là một phần quan trọng của chăm sóc y tế. Khái niệm ageing in place – tức "già tại chỗ" – đang trở thành định hướng chính sách ở Nhật Bản, Singapore hay Đức. Thay vì tập trung người già vào viện dưỡng lão, mô hình này giúp họ được chăm sóc, trị liệu và duy trì cuộc sống độc lập ngay trong chính ngôi nhà của mình.
Môi trường sống được xem như "liệu pháp trị liệu tự nhiên", nơi ánh sáng, không khí, cây xanh và cộng đồng trở thành những "bác sĩ thầm lặng" giúp người cao tuổi phục hồi năng lượng và giữ tinh thần lạc quan.
Mô hình trị liệu chăm sóc tại chỗ cho người cao tuổi đang nở rộ thời gian gần đây
Thera Home – khi căn hộ trở thành liệu pháp
Trong bối cảnh thế giới dịch chuyển mạnh sang xu hướng "wellness living" – nơi môi trường sống được xem như một phần của chăm sóc sức khỏe – thị trường Việt Nam cũng bắt đầu xuất hiện những mô hình đô thị mới chú trọng trị liệu tự nhiên, y tế dự phòng và chăm sóc tại chỗ cho cư dân lớn tuổi. Nhiều doanh nghiệp bất động sản đã nhìn thấy nhu cầu này, trong đó Onsen Fuji là một trong những đơn vị tiên phong với chuỗi dự án Lynn Times Onsen Retreat Nam Hà Nội, Lynn Times Onsen Retreat Hưng Yên và Wyndham Thanh Thủy – Tokyu Retreat. Điểm chung của ba dự án là định hướng phát triển Thera Home - dòng căn hộ trị liệu tiên phong tại Việt Nam, nơi cư dân được hỗ trợ chăm sóc từ thân – tâm – trí, kết hợp trị liệu thiên nhiên, y học hiện đại và các không gian sống an lành – phù hợp với bối cảnh Việt Nam bước vào giai đoạn già hóa dân số nhanh. Theo đó, đây không chỉ là không gian để ở, mà là một hệ sinh thái trị liệu toàn diện, nơi cư dân được chăm sóc sức khỏe thân - tâm - trí mỗi ngày ngay trong chính tổ ấm của mình.
Mỗi căn hộ Thera Home được trang bị bồn khoáng nóng tự nhiên, hệ thống lọc không khí ion âm, đèn quang trị liệu mô phỏng chu kỳ mặt trời giúp điều hòa giấc ngủ. Các vật liệu hữu cơ, sàn kháng khuẩn, nội thất công thái học và cảm biến môi trường giúp cư dân duy trì không gian sống an toàn, trong lành và cân bằng.
Đặc biệt, khác biệt lớn nhất của Thera Home nằm ở hệ thống chăm sóc y tế và điều dưỡng 24/7 trong nội khu, được ví như "trái tim vận hành" của toàn dự án.
Tại đây, cư dân được theo dõi sức khỏe, kiểm tra chỉ số sinh học thường xuyên, có đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng và kỹ thuật viên y khoa túc trực liên tục, sẵn sàng hỗ trợ cả trong cấp cứu khẩn cấp lẫn chăm sóc y tế sau điều trị.
Mọi dữ liệu sức khỏe của cư dân đều được đồng bộ trên ứng dụng Thera Life App, giúp người dùng và đội ngũ y tế quản lý toàn diện thể trạng, giấc ngủ, huyết áp, nhịp tim, đường huyết… từ xa. Nhờ vậy, người cao tuổi và người bệnh mãn tính được bảo vệ an toàn 24 giờ mỗi ngày, 7 ngày mỗi tuần, không cần lo ngại khi sống một mình hay xa bệnh viện.
Không chỉ chăm sóc thể chất, Thera Home còn xây dựng hệ thống tiện ích hướng đến trị liệu tinh thần và phục hồi năng lượng: từ vườn thiền chuông gió, Sky Thera Garden - vườn trị liệu 5 giác quan, đến Oxy Healing Lounge, Detox Lab hay phòng trị liệu âm thanh. Cư dân được khuyến khích tham gia các hoạt động như yoga, mindfulness, art therapy, tạo nên cộng đồng "sống lành - sống chậm - sống khỏe".
Các chuyên gia đánh giá, đây là mô hình bất động sản trị liệu tiên phong tại Việt Nam, kết hợp giữa kiến trúc trị liệu và dịch vụ chăm sóc y tế cá nhân hóa 24/7, mở ra hướng đi mới cho bài toán già hóa dân số và nhu cầu sống khỏe lâu dài.
Chuẩn bị cho tương lai của "xã hội bạc"
Việt Nam đang bước nhanh vào "xã hội bạc", và giải pháp không nằm ở việc né tránh, mà ở việc thích ứng. Khi tuổi thọ trung bình ngày càng tăng, con người không chỉ cần một nơi để ở, mà cần một nơi để hồi phục, để sống lành và sống có ý nghĩa.
Để đạt được điều đó, không chỉ chính sách nhà nước mà cả thị trường bất động sản cũng cần góp phần tạo ra những sản phẩm đô thị tử tế, nơi người già không bị xem là "gánh nặng", mà là trung tâm của các giải pháp nâng đỡ, chữa lành và tôn trọng giá trị con người.
Những mô hình như Thera Home cho thấy thị trường bất động sản không chỉ là câu chuyện của "mét vuông sàn", mà là hành trình xây dựng môi trường sống tử tế, nơi người cao tuổi được chăm sóc - kết nối - chữa lành.
Một quốc gia văn minh không được đo bằng số tòa nhà chọc trời hay tốc độ tăng trưởng GDP, mà ở cách xã hội đó trân trọng và chăm sóc thế hệ đã cống hiến trọn đời. Và có lẽ, ngôi nhà trị liệu chính là câu trả lời nhân văn nhất cho bài toán chăm sóc tại chỗ trong kỷ nguyên già hóa dân số của Việt Nam hôm nay.
Hoặc